Ένα μεγάλο ποσοστό των ατόμων πάσχουν από άνοια. Ένα 21% από τα άτομα αυτά έχουν ηλικία πάνω από 65 ετών και πάσχουν από μέτρια ή σοβαρή άνοια. Σε αυτά που έχουν ηλικία πάνω από 80 έτη, η επίπτωση της άνοιας μπορεί να αγγίζει και το 36%. Επομένως, γίνεται αντιληπτό ότι η άνοια αποτελεί ένα σοβαρό πρόβλημα δημόσιας υγείας. Οι πιο συνηθισμένες αιτίες της άνοιας είναι η νόσος Αλτσχάϊμερ, τα πολλαπλά εγκεφαλικά και ο αλκοολισμός. Άλλες πιθανές αιτίες, οι οποίες είναι λιγότερο συχνές είναι οι λοιμώξεις, οι όγκοι στον εγκέφαλο, η υδροκεφαλία, τα φάρμακα, οι τοξίνες και οι διαταραχές του μεταβολισμού και του ενδοκρινικού συστήματος. Στη διάγνωση της άνοιας περιλαμβάνεται μια νευρο-ψυχιατρική εξέταση, η οποία ακολουθείται από μια σειρά αποκλεισμού διαφόρων αιτιών, που ενδεχομένως να σχετίζονται με τη συγκεκριμένη κατάσταση.

Η νόσος Αλτσχάϊμερ, είναι μια εκφυλιστική ασθένεια του εγκεφαλικού φλοιού, η οποία εξελίσσεται αργά. Πιθανότατα, να υπάρχει γενετική προδιάθεση. Επίσης, υπάρχει μια σχέση με το σύνδρομο Down, μια και το γονίδιο που σχετίζεται με τη νόσο Αλτσχάϊμερ, είναι πιθανόν να βρίσκεται στο χρωμόσωμα 21.

Σε επιδημιολογικές έρευνες που έχουν γίνει, ο λιπώδης ιστός φαίνεται να σχετίζεται με την άνοια και τη νόσο Αλτσχάϊμερ. Το υπερβάλλον βάρος και η παχυσαρκία, τα οποία μπορούν να υπολογιστούν μέσω του BMI και μέσω της περιφέρειας μέσης, κυρίως στη μέση ηλικία, αλλά και αργότερα, πιθανότατα ν’ αυξάνουν τον κίνδυνο για άνοια και νόσο Αλτσχάϊμερ. Ο ρόλος του λιπώδους ιστού, σε σχέση με τον εκφυλισμό της γνωστικής λειτουργίας και την εμφάνιση της άνοιας, δεν είναι ακόμη απόλυτα κατανοητός. Βιολογικοί μηχανισμοί του λιπώδους ιστού, πιθανότατα να συμμετέχουν στη γήρανση των εγκεφαλικών κυττάρων και σχετίζονται με δράσεις του περιφερικού και κεντρικού μεταβολισμού. Υπάρχουν διάφορες υποθέσεις που συσχετίζουν τον λιπώδη ιστό με τα περιφερειακά και τα εγκεφαλικά αγγεία, με την επίδραση των ορμονών του λιπώδους ιστού (αντιποκίνες), όπως η λεπτίνη και η αντιπονεκτίνη, καθώς και των ορμονών που σχετίζονται με τον λιπώδη ιστό, όπως η γκρελίνη. Επίσης, υπάρχουν δεδομένα που συσχετίζουν τον λιπώδη ιστό με περιοχές του εγκεφάλου που συμβάλλουν στη νευρογνωστική λειτουργία. Ο μεταβολισμός του οργανισμού (πρόσληψη ενέργειας) προκαλεί συνεχώς αλλαγές στη μορφολογία του λιπώδους ιστού, γεγονός που πιθανότατα να συνδέεται με τον εκφυλισμό των εγκεφαλικών κυττάρων, σε συνδυασμό με την γενετική ευαισθησία και την ταυτοποίηση από τα γονίδια.

Ο λιπώδης ιστός συμμετέχει σε πολλές λειτουργίες του ανθρώπινου οργανισμού και οι μεταβολικές μεταπτώσεις του κατά τη διάρκεια της ζωής ενός ατόμου, διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη γήρανση των εγκεφαλικών κυττάρων και κατά συνέπεια στην άνοια.

Οι ερευνητές του γνωστού ιατρικού Ινστιτούτου Καρολίνσκα της Στοκχόλμης, ανέλυσαν 8.500 διδύμους με αρχική μέση ηλικία 43 ετών, τους οποίους παρακολούθησαν στη συνέχεια επί 30 έτη. Τα άτομα, τα οποία ήταν υπέρβαρα στην αρχή της έρευνας, όταν έφτασαν στην ηλικία των 65 ετών και άνω, αντιμετώπιζαν κατά 80% αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης άνοιας, σε σχέση με αυτούς που στη μεσήλικη ζωή τους είχαν κανονικό για την ηλικία τους βάρος. Το αξιοσημείωτο είναι ότι ο κίνδυνος ήταν αυξημένος κατά 300% για όσους ήταν παχύσαρκοι.

Οι ερευνητές διευκρίνισαν ότι η μελέτη τους δείχνει πως υπάρχει συσχέτιση ανάμεσα στην παχυσαρκία και στην άνοια, όμως δεν υπάρχουν δεδομένα που να υποστηρίζουν ότι η εκφύλιση των εγκεφαλικών κυττάρων στην άνοια, οφείλεται στην παχυσαρκία. Ωστόσο, επιβάλλεται από την αρχή της μέσης ηλικίας να γίνεται έλεγχος του σωματικού λίπους, ώστε να αποφευχθεί η άνοια αργότερα στη ζωή.

Ένα εξίσου σημαντικό εύρημα στη συγκεκριμένη μελέτη των διδύμων ήταν ότι πιθανότατα υπάρχουν κοινά γονίδια που προδιαθέτουν γενετικά τους ανθρώπους τόσο για την παχυσαρκία όσο και για την άνοια.

Παρ’ όλα αυτά, ο τρόπος ή ο μηχανισμός που ο λιπώδης ιστός επιδρά στον εγκέφαλο και προκαλεί την άνοια, δεν έχει γίνει ακόμη κατανοητός από τους επιστήμονες. Υπάρχουν πολλές ερμηνείες, από τις οποίες η πιο διαδεδομένη είναι ότι ο λιπώδης ιστός απελευθερώνει ορμόνες, οι οποίες μπορούν να προκαλέσουν φλεγμονές και μεταβολές στις εγκεφαλικές λειτουργίες, με αποτέλεσμα την εκφύλιση των εγκεφαλικών νευρώνων. Επιπροσθέτως, η άνοια σχετίζεται με τον διαβήτη και τις καρδιαγγειακές παθήσεις, που εμφανίζονται πιο συχνά στα παχύσαρκα άτομα.

Συμπερασματικά, θα μπορούσαμε ν’ αναφέρουμε, ότι η παραπάνω έρευνα έρχεται να συμπληρώσει τα ήδη υπάρχοντα δεδομένα, που υποστηρίζουν ότι η άνοια και η νόσος του Αλτσχάϊμερ μπορούν να καταπολεμηθούν προληπτικά κατά τη μέση ηλικία, αρκετά χρόνια πριν εμφανιστούν τα πρώτα συμπτώματα. Γίνεται κατανοητό, ότι ήδη από την ηλικία των 30 και 40 ετών, θα πρέπει να προσέχουμε το βάρος μας και το συνολικό ποσοστό του λίπους στο σώμα μας, ώστε όταν φτάσουμε σε προχωρημένη ηλικία να μειώσουμε, όσο αυτό είναι δυνατόν, τις πιθανότητες εμφάνισης άνοιας. Έχοντας καλή υγεία στην καρδιά μας, θα έχουμε καλή υγεία και στον εγκέφαλό μας, αρκεί να προσέχουμε τη διατροφή μας να κάνουμε άσκηση, να ελέγχουμε την πίεση και την χοληστερίνη μας, να σταματήσουμε το κάπνισμα και να χαιρόμαστε την κάθε στιγμή, χωρίς άγχος και μιζέρια.

πηγή:mednutrition.gr