Μέταλλα και εκδήλωση Alzheimer: Υπάρχει συσχέτιση;
Άτομα με τη μεγαλύτερη πρόσληψη χαλκού, σε συνδυασμό με μια διατροφή πλούσια σε κορεσμένα λιπαρά, είχαν έκπτωση νοητικής λειτουργίας τρεις φορές μεγαλύτερη από την αναμενόμενη. Αντιθέτως, η πρόσληψη χαλκού από μόνη της δε φαίνεται να σχετίζεται με έκπτωση νοητικής λειτουργίας σε μια διατροφή χαμηλή σε κορεσμένα λιπαρά.
Έντονο είναι το ενδιαφέρον της επιστημονικής κοινότητας γύρω από την παθοφυσιολογία της νόσου Alzheimer καθώς και των παραγόντων που επηρεάζουν την εκδήλωση και την εξέλιξή της. Ο Δρ. Michael Greger, MD, παρουσιάζει το ρόλο διατροφικών μετάλλων όπως ο χαλκός και ο σίδηρος. Υψηλά ποσά ελεύθερου χαλκού στο αίμα σχετίζονται με αυξημένο οξειδωτικό στρες, γεγονός που μπορεί να προάγει την ανάπτυξη αμυλοειδών πλακών και την εκδήλωση της νόσου. Εύλογα λοιπόν γεννιέται το ερώτημα αν ο χαλκός είναι ένα θρεπτικό συστατικό που πρέπει να περιοριστεί στη διατροφή μας μιας και σχετίζεται με την εκδήλωση της νόσου Alzheimer.
Πρέπει να σταματήσουμε να καταναλώνουμε βασικές ομάδες τροφίμων;
Φυσικά όχι. Παραθέτοντας αποτελέσματα από μεγάλη επιδημιολογική μελέτη, διαπιστώνει ότι μόνο ο συνδυασμός υψηλής πρόσληψης χαλκού και διατροφής πλούσιας σε κορεσμένα λιπαρά, υδρογονωμένα (trans) λιπαρά και διαιτητική χοληστερόλη προάγει την εκδήλωση της νόσου. Άτομα με τη μεγαλύτερη πρόσληψη χαλκού, σε συνδυασμό με μια διατροφή πλούσια σε κορεσμένα λιπαρά, είχαν έκπτωση νοητικής λειτουργίας τρεις φορές μεγαλύτερη από την αναμενόμενη. Αντιθέτως, η πρόσληψη χαλκού από μόνη της δε φαίνεται να σχετίζεται με έκπτωση νοητικής λειτουργίας σε μια διατροφή χαμηλή σε κορεσμένα λιπαρά. Κύριο αίτιο φαίνεται να είναι η υψηλή χοληστερόλη που προκαλείται λόγω κακής διατροφής και η οποία ευθύνεται για τη δημιουργία αμυλοειδών πλακών στον εγκέφαλο. Η παράλληλα αυξημένη πρόσληψη χαλκού πιθανώς αλληλεπιδρά με την υψηλή χοληστερόλη και ευνοεί τη δημιουργία των πλακών αυτών.
Ο «εκρηκτικός» αυτός συνδυασμός παρατηρείται μόνο σε περιπτώσεις χρήσης συμπληρωμάτων καθώς τόσο υψηλή πρόσληψη χαλκού δε μπορεί να επιτευχθεί μέσω της διατροφής. Ο ομιλητής επίσης διαπιστώνει ότι διατροφή πλούσια σε αντιοξειδωτικά (επομένως δε θα έλειπαν φρούτα και λαχανικά) και ιδιαίτερα σε πολυφαινόλες δημιουργούν σύμπλοκα με το χαλκό και το σίδηρο και θα μπορούσαν να δράσουν ενάντια της οξείδωσης του οργανισμού.
Χαλκός και σίδηρος: Ποιες είναι οι λειτουργίες τους στον οργανισμό;
Για να μη σας δημιουργηθεί αρνητική εικόνα για το διατροφικό χαλκό και σίδηρο, παραθέτω ορισμένες από τις (πολύ σημαντικές) λειτουργίες τους στον οργανισμό μας:
- Μεταφορά οξυγόνου
- Σχηματισμός αιμοσφαιρίνης
- Συνένζυμα σε βασικές μεταβολικές πορείες
- Συμβολή στη λειτουργία του νευρικού συστήματος (π.χ. παραγωγή ενέργειας)
- Απορρόφηση σιδήρου (χαλκός)
Συμπερασματικά
Δεν είναι ο χαλκός ή ο σίδηρος τα θρεπτικό συστατικά που θα έπρεπε να μας απασχολούν στην εκδήλωση της νόσου Alzheimer, αλλά η αυξημένη κατανάλωση «κακών» λιπαρών. Μειώνοντας τα κορεσμένα λιπαρά και αυξάνοντας παράλληλα τα αντιοξειδωτικά στη διατροφή μας, δημιουργούμε ασπίδα έναντι της νόσου.