Ο ρόλος της οικογένειας στην νευρική ανορεξία: βασικές οδηγίες προς γονείς

Ο S. Minuchin, κύριος εκπρόσωπος της οικογενειακής θεραπείας, τη δεκαετία 1970-1980 υποστήριξε ότι υπάρχουν συγκεκριμένα δομικά και λειτουργικά χαρακτηριστικά στις οικογένειες των ανορεκτικών (Σπανού, 2010). Η οικογενειακή θεραπεία στην ανορεξία της εφηβείας είναι η πιο αποτελεσματική παρέμβαση βάσει σύμφωνα με τη συστηματική ανασκόπηση των Bulik et al. (2007) και συνήθως συνδυάζεται και με ατομική θεραπεία για την έφηβη. Η εμπλοκή της οικογένειας στη θεραπεία είναι πολύ σημαντική, και μάλιστα όσο πιο μικρή ηλικία έχει η έφηβη και όσο πιο σοβαρό είναι το πρόβλημα, τόσο πιο μεγάλη και η εμπλοκή της. Πρέπει ωστόσο να υπάρχει μία ισορροπία ανάμεσα στην σταδιακή αυτονόμηση της έφηβης και στην εμπλοκή της οικογένειας.

Ποια είναι η θέση της οικογένειας στις διατροφικές διαταραχές;

Η οικογένεια αρχικά συμμετέχει στη διαδικασία της αξιολόγησης της διαταραχής. Δηλαδή, οι γονείς μπορούν να δώσουν πληροφορίες για το είδος και την ποσότητα της τροφής που καταναλώνει η έφηβη, για τις αυξομειώσεις στο βάρος της, για αλλαγές στη συμπεριφορά της, ή για ιατρικά προβλήματα. Στη συνέχεια, κατά τη διάρκεια της παρέμβασης, οι γονείς παρακολουθούν συνεδρίες συμβουλευτικές με στόχο να να τροποποιήσουν δικές τους συμπεριφορές, οι οποίες συντηρούν τη διαταραχή, δεν βοηθούν την έφηβη να αντιμετωπίσει το πρόβλημα ή το επιδεινώνουν. Για να υπάρχει επιτυχία στην παρέμβαση, είναι σημαντικό να συμμετέχουν και οι δύο γονείς και να έχουν ένα βασικό επίπεδο συμφωνίας. Αν ο γονιός έχει δυσλειτουργικές αντιλήψεις για το βάρος και τη διατροφή – κάτι το οποίο το συναντάμε συχνά σε οικογένειες όπου η έφηβη εμφανίζει κάποια δυσλειτουργική διατροφική συμπεριφορά-, τότε χρειάζεται να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή. Επίσης, αν ο γονιός αντιμετωπίζει ψυχολογικά προβλήματα, όπως κατάθλιψη, τότε θα πρέπει να παραπεμφθεί για ατομική ψυχοθεραπεία (Bulik et al. 2007).

Βασικές οδηγίες προς τους γονείς που έχουν έφηβο ή έφηβη με ανορεξία

Αποφύγετε τις διαφωνίες για το φαγητό, τα έντονα ξεσπάσματα, τις απειλές και την αρνητική επικοινωνία γενικά. Η ανορεξία είναι μία ψυχολογική διαταραχή και αποτελεί έναν τρόπο διαχείρισης των αρνητικών συναισθημάτων.
Επικεντρωθείτε στα συναισθήματα και στις σχέσεις, όχι στο βάρος και στο φαγητό. Μην κριτικάρετε τις συνήθειές της έφηβης και μην κατηγορείτε την έφηβη για τη διαταραχή διατροφής. Μοιραστείτε την ανησυχία σας-όχι το θυμό.
Μην κάνετε αρνητικά ή θετικά σχόλια για το δικό σας σώμα, το σώμα της έφηβης ή το σώμα κάποιου άλλου. Εξετάστε τις δικές σας αντιλήψεις για το φαγητό, το βάρος και το σχήμα σώματος. Σιγουρευτείτε ότι δεν μεταδίδετε κάποιο μήνυμα που να ενέχει προκατάληψη για το βάρος, τα φαγητά και ότι δεν ενισχύετε την ανάγκη να είναι αδύνατη.
Να είστε ένα υγιές πρότυπο για υγιεινή διατροφή και εικόνα σώματος. Η έφηβη να μην εκτίθεται στη δική σας δίαιτα.
Μη δίνετε ταμπέλες στα φαγητά ως καλά ή κακά.
Αποφύγετε να δίνετε απλοϊκές συμβουλές, π.χ. «αν σταματήσεις, τα πράγματα θα φτιάξουν»- το θέμα δεν είναι τόσο απλό.
Επιλέξτε κάποια στιγμή να πείτε ότι ανησυχείτε για την υγεία της έφηβης. Παραμείνετε σταθερός-ή και ενθαρρύνετε την έφηβη να πάει σε επαγγελματία ψυχικής υγείας.
Δώστε σημασία στα επιτεύγματα και στις δεξιότητες του ατόμου διότι αυτό βοηθάει στην αυτοεκτίμησή του. Κάντε κάτι το οποίο θα βελτιώσει την αυτοεκτίμηση του παιδιού σας. Δώστε ενθάρρυνση και ευκαιρίες. Μία καλή αυτοεκτίμηση είναι το καλύτερο αντίδοτο για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Η βελτίωση της αυτοεκτίμησης άλλωστε είναι και στόχος της θεραπείας.
Θυμηθείτε: η διαταραχή διατροφής δεν είναι λάθος σας. Οι γονείς συχνά νοιώθουν ότι πρέπει να πάρουν την ευθύνη για το πρόβλημα, αλλά οι διαταραχές διατροφής οφείλονται σε πολλούς παράγοντες. Δεν έχει τόσο σημασία τι θα έπρεπε να γίνει, όσο το τώρα, η δράση για αλλαγή και η θεραπεία.
Μην ξεχνάτε τις δικές σας ανάγκες, η νευρική ανορεξία είναι ένα στρεσσογόνο γεγονός για την οικογένεια. Μπορείτε να απευθυνθείτε σε επαγγελματικά ψυχικής υγείας για συμβουλευτική υποστήριξη και καθοδήγηση.

πηγή:mednutrition.gr