Συχνά στην καθημερινότητά μας χρησιμοποιούμε ή ακούμε τον όρο υπερφαγία

Τι είναι η υπερφαγία;

Για παράδειγμα, σε ένα γιορτινό τραπέζι στο οποίο καταναλώνουμε περισσότερη ποσότητα φαγητού σε σύγκριση με τις υπόλοιπες ημέρες, είναι υπερφαγία; Αν μία μέρα καταναλώσουμε περισσότερα γλυκά και «τσιμπολογούμε» ενδιάμεσα των γευμάτων, είναι υπερφαγία;

Αρχικά λοιπόν είναι σημαντικό να ορίσουμε τι σημαίνει υπερφαγία ή αλλιώς υπερφαγικό επεισόδιο. Σύμφωνα με τα επίσημα διαγνωστικά κριτήρια (DSM-5) ένα επεισόδιο υπερφαγίας χαρακτηρίζεται από

1. Κατανάλωση σε συγκεκριμένη χρονική περίοδο (π.χ. μέσα σε 1-2 ώρες) ποσότητας τροφής η οποία είναι εμφανώς μεγαλύτερη από αυτήν που θα μπορούσαν να καταναλώσουν οι περισσότεροι άνθρωποι κατά τη διάρκεια της ίδιας χρονικής περιόδου κάτω από παρόμοιες περιστάσεις.
2. Κατά τη διάρκεια του επεισοδίου το άτομο νοιώθει έλλειψη ελέγχου, δηλαδή ένα αίσθημα ότι δεν μπορεί να σταματήσει να τρώει ή να ελέγξει τι και πόσο τρώει.

Τα επεισόδια υπερφαγίας σχετίζονται με τρία από τα ακόλουθα: Το άτομο

1. Τρώει πολύ πιο γρήγορα από το φυσιολογικό,
2. Τρώει μέχρι να νοιώσει δυσάρεστα πλήρης,
3. Τρώει μεγάλες ποσότητες τροφής χωρίς να έχει το αίσθημα της σωματικής πείνας,
4. Τρώει μόνος του επειδή νοιώθει ντροπή για το πόσο πολύ τρώει,
5. Μετά το επεισόδιο νοιώθει απέχθεια για τον εαυτό του, είναι σε κατάθλιψη ή νοιώθει ένοχος.

Επίσης, η συχνότητα των υπερφαγικών επεισοδίων καθορίζει και τον βαθμό σοβαρότητας. Από ένα έως τρία επεισόδια υπερφαγίας την εβδομάδα θεωρείται ήπια βαρύτητα, ενώ από οκτώ έως δεκατρία θεωρείται βαριά.

Σε ποιες περιπτώσεις εμφανίζονται υπερφαγικά επεισόδια;

Τα υπερφαγικά επεισόδια μπορεί να εμφανιστούν σε τρεις διαταραχές: Πρώτον, στην ανορεξία υπερφαγικού/καθαρκτικού τύπου, στην ψυχογενή βουλιμία και τέλος, στη διαταραχή υπερφαγίας.

Στην περίπτωση της ανορεξίας υπερφαγικού/καθαρκτικού τύπου και στην ψυχογενή βουλιμία ακολουθούν αντισταθμιστικές συμπεριφορές με στόχο την απώλεια βάρους. Τέτοιες συμπεριφορές είναι η πρόκληση εμέτου, η χρήση καθαρκτικών ή διουρητικών, η αφαγία (για παράδειγμα την επόμενη μέρα το άτομο τρώει μόνο ένα μήλο και γιαούρτι) και η υπερβολική γυμναστική (π.χ. 3 ώρες τρέξιμο). Στην περίπτωση της διαταραχής υπερφαγίας δεν παρουσιάζονται αντισταθμιστικές διαταραχές, και για αυτό το λόγο η διαταραχή αυτή συνδέεται με την παχυσαρκία. Αντίθετα, στην ψυχογενή βουλιμία το βάρος βρίσκεται σε φυσιολογικά επίπεδα, ενώ στην ανορεξία καθαρκτικού/υπερφαγικού τύπου το βάρος βρίσκεται σε μη φυσιολογικά επίπεδα, αλλά υψηλότερα από την ανορεξία περιοριστικού τύπου, στην οποία απουσιάζουν υπερφαγικά επεισόδια.

Ποια είναι η κατάλληλη θεραπέια;

Συνεπώς, είναι σημαντικό να γίνει σωστή αξιολόγηση και διάγνωση, προκειμένου το άτομο να λάβει την κατάλληλη θεραπεία για την αντιμετώπιση της υπερφαγίας. Σύμφωνα με έρευνες, η Γνωσιακή Συμπεριφοριστική Ψυχοθεραπεία είναι η θεραπεία εκλογής για την αντιμετώπιση των υπερφαγικών επεισοδίων.

πηγή:mednutrition.gr