Η Παγκόσμια Ημέρα για το Νερό (World Water Day) καθιερώθηκε στη συνδιάσκεψη του ΟΗΕ σχετικά με το Περιβάλλον και την Ανάπτυξη, που πραγματοποιήθηκε στο Ρίο Ντε Ζανέιρο της Βραζιλίας το 1992. Τη σχετική απόφαση πήρε η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στις 22 Δεκεμβρίου του 1992, που όρισε την 22α Μαρτίου ως Παγκόσμια Ημέρα για το Νερό.
Η φετινή (2023) Παγκόσμια Ημέρα για το Νερό αναφέρεται στην επιτάχυνση των αλλαγών για την επίλυση της κρίσης στην ύδρευση και την υγιεινή.
Στατιστικά στοιχεία του ΟΗΕ
Το Νερό, ο επονομαζόμενος και λευκός χρυσός, πηγή ζωής για τον άνθρωπο, βρίσκεται ανισομερώς κατανεμημένος στον πλανήτη.
- 2.1 δισεκατομμύρια άνθρωποι ζουν χωρίς ασφαλές νερό στο σπίτι.
- Ένα στα τέσσερα δημοτικά σχολεία δεν έχουν πόσιμο νερό με τους μαθητές να χρησιμοποιούν μη ασφαλείς πηγές ή να διψούν.
- Περισσότερα από 700 παιδιά κάτω των πέντε ετών πεθαίνουν κάθε μέρα από διάρροια που συνδέεται με το μη ασφαλές νερό και την κακή υγιεινή.
- Το 80% των ανθρώπων που χρησιμοποιούν μη ασφαλείς πηγές ύδατος ζουν σε αγροτικές περιοχές.
- Οι γυναίκες και τα κορίτσια είναι υπεύθυνα για τη συλλογή νερού σε οκτώ στα δέκα νοικοκυριά, που δεν διαθέτουν νερό στο σπίτι τους.
- Πάνω από 800 γυναίκες πεθαίνουν κάθε μέρα από επιπλοκές κατά την εγκυμοσύνη και τον τοκετό.
- Για τα 68,5 εκατομμύρια άτομα που έχουν αναγκαστεί να εγκαταλείψουν τις εστίες τους, η πρόσβαση σε ασφαλείς υπηρεσίες ύδρευσης είναι ιδιαίτερα προβληματική.
- Περίπου 159 εκατομμύρια άνθρωποι συλλέγουν το πόσιμο νερό τους από τα επιφανειακά ύδατα, όπως λιμνούλες και ρυάκια.
- Περίπου 4 δισεκατομμύρια άνθρωποι - σχεδόν τα δύο τρίτα του παγκόσμιου πληθυσμού - βιώνουν έντονα την έλλειψη νερού για τουλάχιστον ένα μήνα του έτους.
- 700 εκατομμύρια άνθρωποι θα μπορούσαν να μεταναστεύσουν λόγω έντονης λειψυδρίας έως το 2030.
- Οι πιο πλούσιοι λαμβάνουν γενικά υψηλά επίπεδα υπηρεσιών ύδατος με (συχνά πολύ) χαμηλό κόστος, ενώ οι φτωχοί καταβάλλουν πολύ υψηλότερη τιμή για μια υπηρεσία παρόμοιας ή μικρότερης ποιότητας.
Βασικές λειτουργίες του νερού στον ανθρώπινο οργανισμό
Όπως όλοι ίσως γνωρίζουμε, το νερό αποτελεί βασικό συστατικό του ανθρώπινου σώματος και καταλαμβάνει το 60% του σωματικού βάρους. Συμμετέχει σε πλήθος λειτουργιών όπως:
- Στη θερμορύθμιση
- Στη διατήρηση της ισορροπίας των ηλεκτρολυτών
- Στη μεταφορά θρεπτικών συστατικών και οξυγόνου στα κύτταρα
- Στην ομαλή λειτουργία του ουροποιητικού συστήματος
- Στην πέψη του φαγητού
- Στην πρόληψη της δυσκοιλιότητας
- Στην ομαλοποίηση της αρτηριακής πίεσης
- Στην απορρόφηση των κραδασμών από τις αρθρώσεις
- Στην προστασία οργάνων και ιστών
Γενικές και εξατομικευμένες συστάσεις για την κατανάλωση υγρών
Ο Εθνικός Διατροφικός Οδηγός συστήνει οι ενήλικες να καταναλώνουν καθημερινά 8-10 ποτήρια υγρών, εκ των οποίων τα 6-8 να είναι νερό. Μία άλλη σύσταση είναι τα ml νερού που πίνουμε καθημερινά να είναι όσες και οι θερμίδες που καταναλώνουμε. Οι συστάσεις αυτές αφορούν τον γενικό πληθυσμό και τροποποιούνται ανάλογα με τις ανάγκες του κάθε ανθρώπου. Για παράδειγμα, οι αθλητές που χάνουν σημαντική ποσότητα υγρών στις προπονήσεις και τους αγώνες λόγω της διαδικασίας της εφίδρωσης, πρέπει να αναπληρώνουν την ποσότητα αυτή μέσω της κατανάλωσης νερού. Ασθενείς με νεφρική ή καρδιακή ανεπάρκεια, σε ορισμένες περιπτώσεις, πρέπει να περιορίζουν την κατανάλωση νερού σύμφωνα με τις συστάσεις των θεραπόντων ιατρών. Παρατηρούμε, λοιπόν, ότι οι οδηγίες δεν είναι για όλους ίδιες αλλά χρειάζονται εξατομίκευση.
Αφυδάτωση, αίτια και συμπτώματα
Η μη επαρκής κατανάλωση νερού μπορεί να οδηγήσει σε αφυδάτωση. Αφυδάτωση ονομάζεται η κατάσταση κατά την οποία καταναλώνουμε λιγότερο νερό, απ’ ότι αποβάλλουμε. Εάν δεν αντιμετωπιστεί εγκαίρως, μπορεί να οδηγήσει σε πολύ σοβαρές για την υγεία καταστάσεις όπως π.χ. την υπερθερμία. Τα αίτια για την αφυδάτωση ποικίλουν, ωστόσο τα πιο συχνά-εμφανιζόμενα είναι:
- Η μη επαρκής κατανάλωση υγρών με βάση τις ανάγκες του οργανισμού
- Ο σακχαρώδης διαβήτης
- Η διάρροια
- Η θερμοπληξία από την πολύωρη έκθεση στον ήλιο
- Η υπερκατανάλωση αλκοόλ
- Η αυξημένη εφίδρωση
- Η υψηλή θερμοκρασία σώματος και περιβάλλοντος
- Η κατανάλωση συγκεκριμένων φαρμάκων όπως π.χ. διουρητικά
Εάν κάποιο από τα παραπάνω αίτια συνδυάζεται με συμπτώματα όπως αίσθημα δίψας, ζάλη, σκούρο κίτρινο χρώμα ούρων, κόπωση, ξηροστομία κ.α. τότε πρέπει να απευθυνθούμε σε έναν επαγγελματία υγείας. Για να αντιμετωπιστεί η αφυδάτωση, χρειάζεται η επαναχορήγηση επαρκών ποσοτήτων υγρών στον οργανισμό. Μπορεί για την διαδικασία αυτή, ειδικά αν η αιτία της αφυδάτωσης είναι μία κλινική κατάσταση, να χρειαστεί η συμβουλή ιατρού ή φαρμακοποιού.
Πρακτικές συμβουλές για επαρκή κατανάλωση νερού
1) Έχετε πάντα μαζί σας νερό διαθέσιμο. Χρησιμοποιείστε ένα παγούρι αντί για πλαστικό μπουκάλι που είναι βλαβερό για το περιβάλλον και δεν πρέπει να ξαναγεμίζεται. Επιπλέον, το παγούρι είναι πιο εύχρηστο σε σχέση με τα απλά ποτήρια, τα οποία πρέπει να γεμίζετε συνεχώς.
2) Μπορείτε να αρωματίσετε το νερό με φρούτα, λαχανικά και μυρωδικά για να σας είναι πιο ευχάριστη η κατανάλωσή του. Για παράδειγμα, αρωματίστε το νερό με φράουλες και δυόσμο ή λεμόνι και αγγούρι ή μήλο και κανέλα.
3) Προσαρμόστε την κατανάλωση με βάση τις εκάστοτε ανάγκες σας. Για παράδειγμα, το καλοκαίρι λόγω θερμοκρασίας ή όταν αθλούμαστε έχουμε αυξημένες ανάγκες.
4) Παρακολουθήστε την κατανάλωση νερού που κάνετε. Τα παγούρια και τα θερμός είναι πολύ εξυπηρετικά για την χρήση αυτή, καθώς ανάλογα με το μέγεθος μπορείτε να βάλετε στόχο να καταναλώσετε π.χ. 2 ή 3 τέτοια παγούρια μέσα στην ημέρα.
5) Εάν αυτή την στιγμή δεν καταναλώνετε επαρκείς ποσότητες υγρών, τότε προσπαθήστε να αυξήσετε σταδιακά την ημερήσια κατανάλωσή σας. Ξεκινήστε π.χ. προσθέτοντας 1 ποτήρι κάθε 3-4 μέρες επιπλέον της κατανάλωσης που ήδη κάνετε.
Πηγές: https://www.sansimera.gr/worldays/9
https://www.newsit.gr/ygeia/pagkosmia-imera-nerou-i-simasia-tis-eparkous-proslipsis-nerou-kai-o-kindynos-tis-afydatosis/3733007/