Blog

Τι είναι η οικογενής υπερχοληστερολαιμία;

Ο όρος οικογενής υπερχοληστερολαιμία αναφέρεται σε μία ομάδα κληρονομούμενων γενετικών διαταραχών του μεταβολισμού των λιποπρωτεϊνών. Οι λιποπρωτεΐνες είναι σωματίδια τα οποία αποτελούνται από πρωτεΐνες, τριγλυκερίδια και χοληστερόλη και ο ρόλος τους είναι η μεταφορά των λιπιδίων στο αίμα προς διάφορους ιστούς. Η οικογενής υπερχοληστερολαιμία εκδηλώνεται με αυξημένα επίπεδα LDL-χοληστερόλης και αυξάνει τον κίνδυνο για πρώιμη καρδιαγγειακή νόσο.

Που οφείλεται;

Η οικογενής υπερχοληστερολαιμία οφείλεται σε μεταλλάξεις που συμβαίνουν σε γονίδια τα οποία έχουν κάποιο ρόλο στον μεταβολισμό των λιποπρωτεϊνών. Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων η μετάλλαξη εντοπίζεται σε ένα μόνο γονίδιο, πρόκειται δηλαδή για μονογονιδιακή διαταραχή. Συνήθως πρόκειται για μετάλλαξη στο γονίδιο που είναι υπεύθυνο για την έκφραση του υποδοχέα της LDL-χοληστερόλης, ο οποίος βρίσκεται σε διάφορους ιστούς και είναι υπεύθυνος για την απομάκρυνση της LDL-χοληστερόλης από την κυκλοφορία και την είσοδό της στους ιστούς. Εάν κάποιος κληρονομήσει το παθολογικό γονίδιο από τον ένα γονέα μόνο καλείται ετεροζυγώτης, ενώ εάν κληρονομήσει το παθολογικό γονίδιο και από τους δύο γονείς, καλείται ομοζυγώτης και έχει βαρύτερη κλινική εικόνα.

Σε ένα 20% των ατόμων με οικογενή υπερχοληστερολαιμία δεν ανευρίσκεται καμία από τις έως τώρα γνωστές μεταλλάξεις, το οποίο σημαίνει ότι ενδεχομένως υπάρχουν και άλλα γονίδια ή/και άλλοι παράγοντες που εμπλέκονται στην παθογένεια της νόσου.

Διάβασε επίσης: Αντιμετώπισε διατροφικά την αυξημένη χοληστερίνη, μπορείς!

Πόσο συχνή είναι η οικογενής υπερχοληστερολαιμία;

Αρχικές εκτιμήσεις έκαναν λόγο για 1 στα 500 άτομα με την ετερόζυγη μορφή της οικογενούς υπερχοληστερολαιμίας και 1 στα 1.000.000 με την ομόζυγη. Ωστόσο πιο πρόσφατες μελέτες ανέδειξαν την υποδιάγνωση της οικογενούς υπερχοληστερολαιμίας, καθώς πιστεύεται ότι μόνο το 25% των περιπτώσεων διαγιγνώσκεται, και υπολόγισαν την πραγματική συχνότητα η οποία είναι τουλάχιστον διπλάσια. Μάλιστα υπολογίζεται ότι, στο 90% των χωρών παγκοσμίως, ο ακριβής επιπολασμός της νόσου στο γενικό πληθυσμό είναι άγνωστος.

Σε μία πολύ πρόσφατη μελέτη μετα-ανάλυσης υπολογίστηκε ότι ο επιπολασμός της οικογενούς υπερχοληστερολαιμίας στην περιοχή της Ευρώπης ανέρχεται σε 0,32%. Στην Ελλάδα ο ακριβής επιπολασμός της νόσου είναι επίσης άγνωστος, ωστόσο εκτιμάται ότι ανέρχεται σε 1 στα 250 άτομα, δηλαδή υπολογίζεται ότι πάσχουν συνολικά περίπου 40000 άτομα.

Πώς γίνεται η διάγνωση;

Η διάγνωση της οικογενούς υπερχοληστερολαιμίας μπορεί να γίνει, είτε με κλινικά κριτήρια, είτε με μοριακό έλεγχο. Συνήθως, έως τώρα, η διάγνωση βασιζόταν στα κλινικά κριτήρια, ενώ με την αυξανόμενη κατανόηση των γενετικών αιτιών της νόσου είναι διαθέσιμος σε πολλές χώρες και ο μοριακός έλεγχος. Η Αμερικανική Ένωση Καρδιολογίας (American Heart Association) έχει προτείνει έναν απλό αλγόριθμο για τη διάγνωση της νόσου. Έτσι, η διάγνωση της ετερόζυγης μορφής οικογενούς υπερχοληστερολαιμίας μπορεί να τεθεί όταν ισχύουν τα ακόλουθα κριτήρια:

LDL-χοληστερόλη ≥160 mg/dL στα παιδιά ή ≥190 mg/dL στους ενήλικες σε 2 διαδοχικούς ελέγχους

Σε συνδυασμό με:

• Την ύπαρξη ενός συγγενή 1ου βαθμού με υπερχοληστερολαιμία Ή
• Την εκδήλωση πρώιμης καρδιαγγειακής νόσου Ή
• Την ύπαρξη θετικού μοριακού ελέγχου

Από την άλλη, η διάγνωση της ομόζυγης μορφής οικογενούς υπερχοληστερολαιμίας μπορεί να τεθεί όταν ισχύουν τα ακόλουθα κριτήρια:

LDL-χοληστερόλη ≥400 mg/dL

Σε συνδυασμό με:

• Την ύπαρξη του ενός ή και των δύο γονέων με κλινική διάγνωση οικογενούς υπερχοληστερολαιμίας Ή
• Την ύπαρξη θετικού μοριακού ελέγχου

Τέλος, υπάρχουν ορισμένα χαρακτηριστικά σημεία κατά τη φυσική εξέταση τα οποία υποδηλώνουν την εναπόθεση χοληστερόλης στο δέρμα, στους τένοντες και στα μάτια και είναι παθογνωμικά της οικογενούς υπερχοληστερολαιμίας. Στην περίπτωση της ομόζυγης μορφής μπορεί να εμφανισθούν πολύ νωρίς κατά την παιδική ηλικία. Πρόκειται για τα τενόντια και υποδόρια ξανθώματα (οζίδια που εντοπίζονται στους τένοντες και κάτω από το δέρμα), τα ξανθελάσματα (μαλακές κίτρινες πλάκες στα βλέφαρα) και το γεροντότοξο (περιφερειακή θόλωση του κερατοειδούς).

Οικογενής υπερχοληστερολαιμία και καρδιαγγειακός κίνδυνος

Η οικογενής υπερχοληστερολαιμία αυξάνει των κίνδυνο εκδήλωσης πρώιμης καρδιαγγειακής νόσου, ιδιαίτερα εάν δεν αντιμετωπιστεί φαρμακευτικά. Αν και η βασική αιτία του αυξημένου καρδιαγγειακού κινδύνου είναι η χρόνια έκθεση σε αυξημένες συγκεντρώσεις LDL-χοληστερόλης, υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που μπορεί να συνεισφέρουν στην αύξηση αυτή, όπως είναι:

• Η ηλικία
• Το φύλο
• Το κάπνισμα
• Η υπέρταση
• Οσακχαρώδης διαβήτης τύπου 2
• Τα χαμηλά επίπεδα HDL-χοληστερόλης
• Τα αυξημένα επίπεδα λιποπρωτεΐνης α
• Το ατομικό ιστορικό καρδιαγγειακής νόσου.

Ασθενείς με προηγούμενο επεισόδιο καρδιαγγειακής νόσου και μικρότερης ηλικίας (20-39 ετών) φαίνεται ότι έχουν ακόμα μεγαλύτερο κίνδυνο.

Αντιμετώπιση της οικογενούς υπερχοληστερολαιμίας

Καθώς στην οικογενή υπερχοληστερολαιμία η συγκέντρωση της LDL-χοληστερόλης είναι πολύ αυξημένη, απαιτείται συνδυασμός φαρμακευτικής και διαιτητικής θεραπείας για την επίτευξη των μέγιστων δυνατών αποτελεσμάτων στη μείωσή της. Υπάρχουν όμως ορισμένες ομάδες ανθρώπων στους οποίους δεν μπορεί να δοθεί φαρμακευτική αγωγή, όπως είναι τα παιδιά ηλικίας έως 10 ετών και οι έγκυες, οπότε αυτοί βασίζονται μόνο στη διατροφική παρέμβαση.

Επίσης τα άτομα με γνωστή μετάλλαξη που προκαλεί οικογενή υπερχοληστερολαιμία, χωρίς ωστόσο να έχουν αυξημένη συγκέντρωση LDL-χοληστερόλης, πιθανόν δεν χρειάζονται φαρμακοθεραπεία παρά μόνο διατροφική παρέμβαση. Μία μόνο ομάδα ανθρώπων ίσως δεν επωφεληθεί από τη διατροφική παρέμβαση για τη μείωση της συγκέντρωσης της LDL-χοληστερόλης: όσοι λαμβάνουν εζετιμίμπη, καθώς η βασική της δράση είναι η αναστολή της απορρόφησης της χοληστερόλης από το έντερο.

Φαρμακευτική αντιμετώπιση

Η χορήγηση στατινών είναι το πρώτο βήμα της φαρμακευτικής αντιμετώπισης και πρέπει να ξεκινά σε όλους τους ασθενείς με οικογενή υπερχοληστερολαιμία και στόχο τη μείωση της συγκέντρωσης της LDL-χοληστερόλης ≥50% και/ή <100 mg/dL. Αν ο στόχος δεν επιτευχθεί ή αν υπάρχουν επιπλέον παράγοντες κινδύνου, όπως κάπνισμα, οικογενειακό ιστορικό πρώιμης καρδιαγγειακής νόσου και συγκέντρωση λιποπρωτεΐνης α ≥50 mg/dL, τότε πρέπει να εντατικοποιηθεί η θεραπεία, με αύξηση της δόσης των στατινών και προσθήκη εζετιμίμπης. Αν και πάλι δεν επιτευχθεί ο στόχος, χορηγούνται αναστολείς του ενζύμου PCSK9, πρόκειται δηλαδή για μονοκλωνικά αντισώματα τα οποία αυξάνουν τους LDL-υποδοχείς, ώστε να απομακρύνουν περισσότερη χοληστερόλη από την κυκλοφορία.

Διαιτητική αντιμετώπιση

Ο περιορισμός της διατροφικής πρόσληψης κορεσμένων λιπαρών οξέων και η ταυτόχρονη αντικατάστασή τους με μονο-ακόρεστα και πολύ-ακόρεστα λιπαρά οξέα αποτελεί τη βάση της διατροφικής αντιμετώπισης της οικογενούς υπερχοληστερολαιμίας.

Έτσι, συστήνεται η πρόσληψη κορεσμένων λιπαρών οξέων να μην ξεπερνά το 7% της συνολικής ημερήσιας θερμιδικής πρόσληψης. Πρακτικά αυτό σημαίνει αποκλεισμός από τη διατροφή τροφίμων πλούσιων σε κορεσμένο λίπος, όπως είναι:

• Το ζωικό βούτυρο
• Τα πλήρη γαλακτοκομικά προϊόντα
• Η κρέμα γάλακτος
• Παρασκευάσματα που τα περιέχουν (γλυκίσματα, σφολιατοειδή κλπ)

Συστήνεται περιορισμός της συχνότητας κατανάλωσης του κόκκινου κρέατος και των παραγώγων του (αλλαντικά κλπ) και αντικατάσταση των γαλακτοκομικών προϊόντων που είναι πλήρη με αντίστοιχα «ελαφριά» από τα οποία έχει αφαιρεθεί μέρος του κορεσμένου λίπους.

Τρόφιμα που είναι πλούσια σε χοληστερόλη, όπως τα αυγά και τα οστρακοειδή, δεν περιέχουν μεγάλη συγκέντρωση κορεσμένων λιπαρών οξέων, οπότε δεν απαιτείται ο αποκλεισμός τους από τη διατροφή, αλλά η κατανάλωσή τους με μέτρο.

Έμφαση πρέπει να δίνεται στην κατανάλωσης φυτικών ινών

Καθώς έχει αποδειχθεί η ευεργετική τους δράση στη μείωση της συγκέντρωσης της LDL-χοληστερόλης. Η σύσταση για ημερήσια πρόσληψη φυτικών ινών στα παιδιά κυμαίνεται από 19g – 38g ημερησίως αναλόγως φύλου και ηλικίας, ενώ στους ενήλικες είναι 25g για τις γυναίκες και 38g για τους άνδρες. Πρακτικά αυτό σημαίνει αυξημένη κατανάλωση φρούτων και λαχανικών, τουλάχιστον 5 μερίδες ημερησίως, οσπρίων και προϊόντων ολικής άλεσης (αντικατάσταση του λευκών αρτοσκευασμάτων, των απλών ζυμαρικών και του ρυζιού με αντίστοιχα ολικής άλεσης).

Σε γενικές γραμμές, η διατροφική παρέμβαση στην οικογενή υπερχοληστερολαιμία μοιάζει με αυτή που ενδείκνυται σε όλα τα καρδιαγγειακά νοσήματα και η αποτελεσματικότητά της βασίζεται στη μείωση της συγκέντρωσης της LDL-χοληστερόλης. Ωστόσο νεότερες μελέτες έχουν προτείνει μία διαφορετική διατροφική προσέγγιση, η οποία βασίζεται στο γεγονός ότι οι ασθενείς με οικογενή υπερχοληστερολαιμία οι οποίοι τελικά εμφανίζουν καρδιαγγειακά νοσήματα, συνήθως έχουν επιπρόσθετους παράγοντες κινδύνου, εκτός της αυξημένης LDL-χοληστερόλης, όπως είναι: 

• Η αυξημένη αντίσταση στην ινσουλίνη
• Η υπερινσουλιναιμία
• Τα αυξημένα τριγλυκερίδια 
• Το αυξημένο σάκχαρο
• Η αυξημένη γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη
• Η υπέρταση
• Η κοιλιακή παχυσαρκία

Επομένως έχει προταθεί στους ασθενείς αυτούς μία διατροφή χαμηλή σε υδατάνθρακες. Παρόλα αυτά μελέτες βρίσκονται ακόμα σε εξέλιξη και είμαστε εν αναμονή των αποτελεσμάτων και των συστάσεων για μία τέτοια διατροφική προσέγγιση.

Η θέση των διατροφικών συμπληρωμάτων και των λειτουργικών τροφίμων στην οικογενή υπερχοληστερολαιμία

Συμπληρώματα

Η συμπληρωματική χορήγηση φυτικών στερολών και στανολών μειώνει την LDL-χοληστερόλη και συστήνεται σε όλους τους ασθενείς με οικογενή υπερχοληστερολαιμία, ακόμη και στα παιδιά, ενώ η συμπληρωματική χορήγηση ω3 λιπαρών οξέων (EPA/DHA) δεν δρα άμεσα στη συγκέντρωσης της LDL-χοληστερόλης, ωστόσο μειώνει τη συγκέντρωση των τριγλυκεριδίων και έχει μία γενική καρδιοπροστατευτική δράση, οπότε και αυτή συστήνεται.

Λειτουργικά τρόφιμα

Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Συντονισμένης Δράσης για την Επιστήμη των Λειτουργικών Τροφίμων στην Ευρώπη (FUFOSE), ως λειτουργικά τρόφιμα ορίζονται τα τρόφιμα τα οποία «πέρα από την επαρκή διατροφική δράση τους, αποδεικνύουν ικανοποιητικά ότι επηρεάζουν ευεργετικά μία ή περισσότερες βασικές λειτουργίες του οργανισμού κατά τέτοιο τρόπο που να βελτιώνει την κατάσταση υγείας και ευεξίας ή να μειώνει τον κίνδυνο εκδήλωσης ασθενειών». Συνήθως πρόκειται για τρόφιμα που περιέχουν σε μεγάλη συγκέντρωση κάποιο βιολογικά ενεργό συστατικό, είτε φυσικά είτε μέσω εμπλουτισμού τους, ή για τρόφιμα από τα οποία αφαιρείται κάποιο βιολογικά ενεργό συστατικό με αρνητική επίδραση στην υγεία.

Στην οικογενή υπερχοληστερολαιμία έχει μελετηθεί αρκετά η χρήση των λειτουργικών τροφίμων και για ορισμένα από αυτά έχει αποδειχθεί η ευεργετική τους δράση, οπότε και μπορούν να χρησιμοποιούνται συστηματικά από τους ασθενείς στα πλαίσια της διατροφικής παρέμβασης.

Τα λειτουργικά τρόφιμα τα οποία αποδεδειγμένα μειώνουν τη συγκέντρωση της LDL-χοληστερόλης είναι όσα έχουν εμπλουτιστεί με στερόλες και στανόλες, η μαγιά κόκκινου ρυζιού (red yeast rice) και οι διαλυτές φυτικές ίνες.

Στερόλες και στανόλες

Η μέση ημερήσια πρόσληψη φυτικών στερολών και στανολών στο δυτικό κόσμο είναι περίπου 300mg (μπορεί να φτάσει και τα 600mg στους χορτοφάγους), ενώ η ημερήσια ποσότητα που απαιτείται είναι 2,5-3g ώστε να επιτευχθεί ~10% μείωση της συγκέντρωσης της LDL-χοληστερόλης.

Μαγιά κόκκινου ρυζιού

Η μαγιά κόκκινου ρυζιού παράγεται από τη ζύμωση του κλασικού ρυζιού με τον μύκητα Monascus Purpureus. Η ουσία με την υποχοληστερολαιμική δράση είναι η μονακολίνη Κ, η οποία αναστέλλει το ένζυμο HMG-CoA ρεδουκτάση, επομένως και την ηπατική παραγωγή χοληστερόλης, όπως ακριβώς και οι στατίνες. Δόση μονακολίνης Κ μεταξύ 4,8mg και 24mg φαίνεται ότι μειώνει τη συγκέντρωση της LDL-χοληστερόλης σε επίπεδα συγκρίσιμα με αυτά της θεραπείας με στατίνες. Στις ΗΠΑ η μαγιά κόκκινου ρυζιού είναι αναγνωρισμένη ως φάρμακο, ενώ στην Ευρώπη ως συμπλήρωμα διατροφής.

Διαλυτές φυτικές ίνες

Οι διαλυτές φυτικές ίνες που υπάρχουν μεταξύ άλλων στη βρώμη, στο ψύλλιο και στο κριθάρι, προσδένονται στη χοληστερόλη και στα χολικά άλατα που βρίσκονται στο έντερο και μειώνουν την απορρόφησή τους, οπότε τελικά μειώνουν και τη συγκέντρωση της LDL-χοληστερόλης στο αίμα. Βασικός εκπρόσωπος των διαλυτών φυτικών ινών είναι η β-γλυκάνη και η ημερήσια ποσότητα που απαιτείται είναι 3g.

Υποχοληστερολαιμική δράση, αλλά ίσως πιο ήπια, φαίνεται να έχουν επίσης η πρωτεΐνη σόγιας, τα προβιοτικά, η βερβερίνη, το περγαμόντο και οι πολυκοσανόλες.

Πρωτεΐνη σόγιας

Η υποχοληστερολαιμική δράση της πρωτεΐνης σόγιας είναι επίσημα αναγνωρισμένη μόνο στον Καναδά, όχι όμως στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη, ενώ πιστεύεται ότι απαιτείται η πρόσληψη τουλάχιστον 25g ημερησίως.

Προβιοτικά

Λίγες μελέτες έχουν γίνει σχετικά με τα προβιοτικά και την επίδρασή τους στην χοληστερόλη, οι οποίες έδειξαν ότι η κατανάλωση 1-2 μερίδες γιαουρτιού με αποικίες Bifidobacterium animalis και Lactobacillus acidophilus ημερησίως μπορούν να έχουν επίδραση στη συγκέντρωσης της LDL-χοληστερόλης.

Βερβερίνη

Η βερβερίνη είναι μία βιοδραστική ένωση, η οποία ανήκει στα αλκαλοειδή και μπορεί να εξαχθεί από ορισμένα θαμνώδη φυτά. Σε μελέτες έχει βρεθεί ότι μειώνει την LDL-χοληστερόλη και τα τριγλυκερίδια, ενώ αυξάνει ελαφρώς την HDL-χοληστερόλη. Η δράση της αυτή οφείλεται στην αύξηση των LDL υποδοχέων στα ηπατοκύτταρα και στην αναστολή της έκφραση του ενζύμου PCSK9.

Περγαμόντο

Το περγαμόντο, λόγω της υψηλής συγκέντρωσής του σε φλαβονοειδή, έχει βρεθεί ότι μειώνει την LDL-χοληστερόλη και τα τριγλυκερίδια, χωρίς να έχει διευκρινισθεί πλήρως ο μηχανισμός δράσης του.

Πολυκοσανόλες

Τέλος, οι πολυκοσανόλες είναι ένα φυσικό μίγμα μακριάς αλύσου αλκοολών που εξάγεται από το ζαχαροκάλαμο, το φύτρο του σιταριού, το ρύζι ή το καλαμπόκι. Ορισμένες μελέτες βρήκαν ότι μπορεί να μειώσει την LDL-χοληστερόλη και τα τριγλυκερίδια, λόγω όμως της μεθοδολογίας των συγκεκριμένων μελετών, απαιτούνται περισσότερες μελέτες για ασφαλέστερα συμπεράσματα. 

Πηγή: https://www.mednutrition.gr/

Η εταιρεία ΑΝΑΤΣ παρέχει ορθοπεδικά βοηθήματα.

Δείτε την ποικιλία παρακάτω: Ορθοπεδικά και Βοηθήματα

Οι μυοσκελετικές παθήσεις αποτελούν ένα από τα συχνότερα προβλήματα που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι επιστήμονες υγείας στην καθημερινή τους πράξη. Ο ρόλος του Ορθοπαιδικού Χειρουργού είναι η διάγνωση και η θεραπεία ενός μεγάλου αριθμού τέτοιων  επώδυνων καταστάσεων είτε αυτές είναι χρόνιες είτε προκύπτουν μετά από έναν οξύ τραυματισμό.

Οι παθήσεις αυτές αφορούν το σύνολο των μεγάλων αρθρώσεων όπως του γόνατος, του ώμου και του ισχίου, την σπονδυλική στήλη, τις αθλητικές κακώσεις, μυϊκούς πόνους και συνδεσμικές κακώσεις, καθώς και παθήσεις του χεριού και του ποδιού.

Τα τελευταία χρόνια σύμμαχος μας είναι η τεχνολογία που βρίσκει εφαρμογή στην Ιατρική μέσα από θεραπείες ελάχιστης επεμβατικότητας (minimal invasive surgery) που δημιουργούν συνθήκες ταχείας ανάρρωσης στον ασθενή. Καταστάσεις που παλαιότερα ταλαιπωρούσαν σημαντικά τον ασθενή και απαιτούσαν μακρόχρονη αποθεραπεία,  πλέον  με την συνεχή κατάρτιση του Ορθοπαιδικού σε νέες τεχνολογίες και θεραπευτικά πρωτόκολλα αντιμετωπίζονται επαρκώς οδηγώντας στην ταχύτερη επιστροφή στην εργασία, την καθημερινότητα και τον αθλητισμό.

Ας δούμε όμως ορισμένες από αυτές τις σύγχρονες θεραπείες αλλά και ορισμένες από τις πιο συχνές παθήσεις που καλείται ο Ορθοπαιδικός να αντιμετωπίσει.

Αρθροσκόπηση ώμου

Πρόκειται για μία χειρουργική πράξη ελάχιστα επεμβατική που έχει σαν σκοπό τη διάγνωση και την αντιμετώπιση στον ίδιο χρόνο των περισσοτέρων παθήσεων της ωμικής ζώνης. Γίνεται διαμέσου 3-4 οπών του δέρματος κάτω του 1 εκ. από τις οποίες διέρχονται ειδικά μικρά εργαλεία και κάμερα υψηλής ανάλυσης και μεγέθυνσης που μας δίνουν πρόσβαση στο σημείο της βλάβης.

 Με την αρθροσκόπηση του ώμου αντιμετωπίζονται:

• Οι ρήξεις των τενόντων του ώμου
• Τα πολλαπλά εξαρθρήματα ώμου
• Η ασβεστοποιός τενοντίτιδα
• Η ρήξη του επιχειλίου χόνδρου
• Το σύνδρομο πρόσκρουσης
• Ο παγωμένος ώμος
• Το εξάρθρημα ακρωμιοκλειδικής
• Η εμμένουσα τενοντοπάθεια του δικεφάλου

Τα πλεονεκτήματα της αρθροσκόπησης ώμου είναι πολλαπλά. Ο ασθενής λαμβάνει εξιτήριο από το νοσοκομείο την ίδια ημέρα, ο πόνος είναι απόλυτα αντιμετωπίσιμος με κοινά παυσίπονα και η μετεγχειρητική αποκατάσταση ταχεία. Ταυτόχρονα αποφεύγονται οι δύσμορφες ουλές των ανοιχτών επεμβάσεων και ο σημαντικός τραυματισμός των ιστών.

Τενοντίτιδα του ώμου και ρήξη τενοντίου πετάλου

Η άρθρωση του ώμου αποτελεί την πιο ευκίνητη και χαλαρή άρθρωση στο ανθρώπινο σώμα. Ο ώμος κάνει συνδυαστικές κινήσεις στο χώρο, αυτές της έκτασης, της κάμψης και των στροφών. Οι τένοντες που εφάπτονται με το οστό σχηματίζουν έναν χιτώνα που περιβάλλει τη βραχιόνιο κεφαλή. Πιο συχνά τραυματιζόμενος τένοντας είναι αυτός του υπερακανθίου, του υποπλατίου και του δικεφάλου.

Ο τένοντας μπορεί είτε να έχει υποστεί έναν τραυματισμό και να έχει σκιστεί ένα μέρος ή ολόκληρη η μάζα του είτε να έχει μια χρόνια φλεγμονή λόγω υπέρχρησης του άκρου. Και οι δύο αυτές καταστάσεις δημιουργούν μία επώδυνη κίνηση του ώμου η οποία τις περισσότερες φορές επιτείνεται το βράδυ και οδηγεί σε μυϊκή αδυναμία και δυσλειτουργία στην καθημερινότητα του ασθενούς.

Η θεραπεία για την τενοντίτιδα στον ώμο και την ρήξη του τενοντίου πετάλου εξαρτάται από το είδος και τη χρονιότητα της βλάβης, την ηλικία του ασθενούς και το επίπεδο δραστηριότητας του και μπορεί να είναι είτε συντηρητική είτε χειρουργική με αρθροσκόπηση ώμου.

Ασβεστοποιός τενοντίτιτδα του ώμου.

Τα ασβεστώματα του ώμου προκαλούν οξύ πόνο και συχνά ο ασθενής αναζητά άμεση και επείγουσα ιατρική βοήθεια όταν η πάθηση είναι σε φάση έξαρσης. Ο όρος περιαρθίτιδα πολλές φορές χρησιμοποιείται για να τα περιγράψει, αλλά στην ουσία δεν αποτελεί μία παθολογία του χόνδρου της άρθρωσης αλλά μία από τις πιο κοινές μορφές της τενοντίτιδας του ώμου.

Τα ασβεστώματα είναι ενδοτενόντια, δηλαδή βρίσκονται μέσα στη μάζα του τένοντα και συνηθέστερα στον υπερακάνθιο και η πάθηση είναι καλοήθης και αυτοπεριοριζόμενη.

Σχηματίζονται για μεγάλο χρονικό διάστημα κατά το οποίο δεν εμφανίζονται συμπτώματα και κάποια στιγμή αρχίζει η ρευστοποίηση τους, ο ερεθισμός και η φλεγμονή του τένοντα. Η οξεία φάση της ασβεστοποιού τενοντίτιδας στον ώμο αντιμετωπίζεται με ισχυρά παυσίπονα και αντιφλεγμονώδη, ενώ όταν δημιουργούν παρατεταμένο πόνο και δυσκαμψία μπορεί να χρειαστεί να αφαιρεθούν αρθροσκοπικά.

Τελικός στόχος της θεραπείας της ασβεστοποιού τενοντίτιδας είναι το πλήρες και ανώδυνο εύρος κίνησης της άρθρωσης του ώμου.

Αρθροσκόπηση γόνατος

Διαμέσου 2 ή 3 οπών του δέρματος ολίγων χιλιοστών αποκτούμε πρόσβαση στην άρθρωση του γόνατος με κάμερα υψηλής ανάλυσης και ευκρίνειας. Η αρθροσκόπηση γόνατος είναι η πιο διαδεδομένη θεραπεία μικρής επεμβατικότητας στην Ορθοπαιδική και προτείνεται για την αντιμετώπιση μίας σειράς ενδαρθρικών παθήσεων όπως:

• Η ρήξη μηνίσκου
• Η ρήξη πρόσθιου χιαστού
• Η ρήξη οπίσθιου χιαστού
• Το εξάρθρημα επιγονατίδας
• Οι χόνδρινες βλάβες του γόνατος
• Η θεραπεία πρώιμης αρθρίτιδας σε νέους ασθενείς
• Η υμενίτιδα

Ο ασθενής μετά την επέμβαση της αρθροσκόπησης στο γόνατο, εξέρχεται συνήθως την ίδια ημέρα από το νοσοκομείο και στη συνέχεια θα ακολουθήσει ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα αποκατάστασης με φυσικοθεραπείες και ασκήσεις κινησιοθεραπείας έχοντας στόχο την ταχεία επιστροφή του στην ομαλή και ανώδυνη βάδιση καθώς και στις αθλητικές δραστηριότητες.

Ρήξη μηνίσκου του γόνατος

Η άρθρωση του γόνατος έχει δύο μηνίσκους (έσω και έξω) που παρεμβάλλονται μεταξύ μηρού και κνήμης. Χρησιμεύουν στην ομοιόμορφη κατανομή των φορτίων του γόνατος και αποτρέπουν να έρχονται σε επαφή ο χόνδρος του μηρού και της κνήμης. Η ρήξη μηνίσκου είναι μία από τις πιο συχνές παθήσεις που προκαλούν πόνο και αδυναμία κατά τη βάδιση.

Μπορεί να είναι οξεία τραυματική όπως για παράδειγμα μετά από μία κάκωση στον αθλητισμό σε νεαρότερες ηλικίες. Επίσης μπορεί να εμφανιστεί ως χρόνια εκφυλιστική στους πιο μεγάλους συνανθρώπους μας.

Ανάλογα με το είδος και την εντόπιση της ρήξης, ο Ορθοπαιδικός Χειρουργός θα προτείνει το κατάλληλο θεραπευτικό πλάνο. Η συντηρητική αγωγή περιλαμβάνει αντιφλεγμονώδη, φυσικοθεραπείες και αποχή από καταπόνηση του γόνατος, π.χ ανέβασμα σε σκάλες, περπάτημα σε ανώμαλο έδαφος.

Η χειρουργική θεραπεία γίνεται με αρθροσκόπηση γόνατος κατά την οποία είτε θα γίνει συρραφή του μηνίσκου είτε καθαρισμός και μερική μηνισκεκτομή.

Ο χρόνος αποθεραπείας και πλήρης επιστροφής σε δραστηριότητες διαφέρει ανάλογα με το είδος της επιλεγόμενης θεραπείας, τη χρονιότητα της βλάβης και τη φυσική κατάσταση του ασθενούς.

Αυτόλογες βιολογικές θεραπείες 4^ης γενιάς

Με τον όρο “αυτόλογες” αναφερόμαστε στις θεραπείες οι οποίες προέρχονται από τα κύτταρα του ιδίου του ασθενούς και συμβάλουν στη θεραπεία των μυοσκελετικών παθήσεων, την αναγέννηση των τραυματισμένων ιστών και επιταχύνουν τη διαδικασία της επούλωσης. Αυτές είναι είτε το πλάσμα πλούσιο σε αιμοπετάλια (PRP) είτε τα βλαστοκύτταρα.

Το PRP (platelets rich plasma) ξεκινάει με μία απλή διαδικασία αιμοληψίας στο ιατρείο και το δείγμα θα υποστεί φυγοκέντρηση, δηλαδή διαχωρισμό σε ειδικό μηχάνημα. Το τελικό προϊόν περιέχει αιμοπετάλια, πρωτεΐνες και άλλους αυξητικούς παράγοντες που στη συνέχεια θα εγχυθούν στο σημείο της βλάβης με την καθοδήγηση υπερήχου. Προτείνεται σε τενοντίτιδες, μυϊκούς τραυματισμούς και θλάσεις, συνδεσμικές κακώσεις και αρχόμενη αρθρίτιδα.

Τα βλαστοκύτταρα συλλέγονται από περιοχές όπως η λεκάνη, η κνήμη και το βραχιόνιο και με κατάλληλη επεξεργασία λαμβάνουμε κύτταρα που βοηθούν στη θεραπεία της οστεοαρθρίτιδας, της χονδροπάθειας και του εκφυλισμένου ιστού προάγοντας την αναγέννηση του.

Και οι δύο διαδικασίες είναι ανώδυνες και αναίμακτες, διαρκούν περίπου μισή ώρα και ο ασθενής δεν εμφανίζει αλλεργίες ή άλλες ανεπιθύμητες αντιδράσεις.

Παναγιώτης Παπαδόπουλος, Ορθοπαιδικός Χειρούργος, Γλυφάδα

Πηγή: https://www.mednutrition.gr/

Η Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία (International Day of Persons with Disabilities) καθιερώθηκε το 1992 με απόφαση της γενικής συνέλευσης του ΟΗΕ και τιμάται κάθε χρόνο στις 3 Δεκεμβρίου.

Η επιλογή της ημερομηνίας αυτής συνδέεται με την υιοθέτηση από το διεθνή οργανισμό στις 3 Δεκεμβρίου 1982 του προγράμματος δράσης για τα ΑΜΕΑ, το οποίο οδήγησε στην υπογραφή της διεθνούς Σύμβασης για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία στις 30 Μαρτίου 2007 (Η Κύπρος την κύρωσε το 2011 και η Ελλάδα το 2012).

Η Ημέρα αυτή δίνει την ευκαιρία στις κυβερνήσεις, στους οργανισμούς και στις κοινωνίες να εστιάσουν την προσοχή τους στα δικαιώματα και τις δυνατότητες των ανθρώπων με αναπηρία.

Σύμφωνα με στοιχεία τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), περί το 15% του παγκόσμιου πληθυσμού (περί το 1 δισεκατομμύριο άνθρωποι) πάσχουν από κάποιας μορφής αναπηρία. Πρόκειται για την μεγαλύτερη μειονότητα, σύμφωνα με τον ΠΟΥ.

Η Ημέρα αυτή δίνει την ευκαιρία στις κυβερνήσεις, στους οργανισμούς και στις κοινωνίες να εστιάσουν την προσοχή τους στα δικαιώματα και τις δυνατότητες των ανθρώπων με αναπηρία.

Σύμφωνα με στοιχεία τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), περί το 15% του παγκόσμιου πληθυσμού (περί το 1 δισεκατομμύριο άνθρωποι) πάσχουν από κάποιας μορφής αναπηρία. Πρόκειται για την μεγαλύτερη μειονότητα, σύμφωνα με τον ΠΟΥ.

Πηγή: https://www.sansimera.gr/worldays/78

Η εταιρεία ΑΝΑΤΣ Α.Ε. στηρίζει την πρόληψη για την νόσο με ποικίλια στην ατομίκη προφύλαξη θα βρείτε παρακάτω:

Προφυλακτικά 

1η Δεκεμβρίου 2022, Παγκόσμια Ημέρα AIDS: "Δεν είμαστε όλοι εδώ, αλλά είμαστε ακόμη εδώ"

Η 1η Δεκεμβρίου καθιερώθηκε ως Παγκόσμια Ημέρα κατά του AIDS το 1988, με απόφαση της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας (ΠΟΥ) και στη συνέχεια της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ.

Το AIDS είναι μία από τις φονικότερες επιδημίες στην παγκόσμια ιστορία. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΠΟΥ, από το 1981 που παρατηρήθηκε κλινικά στις ΗΠΑ, περί τα 75 εκατ. άνθρωποι έχουν προσβληθεί από το ιό HIV και πάνω από 32 εκατ. άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους (2018). Το 2018, 37,9 εκατ. άνθρωποι είναι φορείς του ιού HIV.

Ο ιός HIV και το AIDS

Ο ιός HIV στοχεύει στο ανοσοποιητικό σύστημα του ανθρώπου, καθιστώντας τον οργανισμό του ευάλωτο έναντι των λοιμώξεων και ορισμένων τύπων καρκίνου. Καθώς ο ιός καταστρέφει και εμποδίζει τη λειτουργία των ανοσοκυττάρων, τα μολυσμένα άτομα σταδιακά γίνονται ανοσοανεπαρκή. Η κατάσταση αυτή, οδηγεί σε αυξημένη ευαισθησία σε ευρύ φάσμα λοιμώξεων, καρκίνων και άλλων ασθενειών. Το πλέον προχωρημένο στάδιο της λοίμωξης από τον HIV είναι το Σύνδρομο Επίκτητης Ανοσοποιητικής Ανεπάρκειας (AIDS), το οποίο μπορεί να χρειαστεί από 2 έως 15 χρόνια για να αναπτυχθεί, ανάλογα με το άτομο. Το AIDS καθορίζεται από την ανάπτυξη ορισμένων καρκίνων, λοιμώξεων ή άλλων σοβαρών κλινικών συμπτωμάτων. Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, οι ομάδες ανθρώπων που διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης του HIV, είναι άνδρες που έχουν σεξουαλική επαφή με άνδρες, χρήστες ενδοφλέβιων εξαρτησιογόνων ουσιών, άτομα σε φυλακές και άλλα κλειστά περιβάλλοντα, διεμφυλικοί και εργαζόμενοι στην πορνεία και οι πελάτες τους.

Θεραπεία για τις λοιμώξεις από τον HIV, δεν υπάρχει. Ωστόσο, τα αποτελεσματικά αντιρετροϊκά φάρμακα μπορούν να ελέγξουν τον ιό και να βοηθήσουν στην πρόληψη της μετάδοσης έτσι ώστε τα άτομα με HIV λοίμωξη να απολαμβάνουν υγιή, μακρά και παραγωγική ζωή. Μεταξύ του 2000 και του 2017, οι νέες μολύνσεις από τον HIV μειώθηκαν κατά 36% και οι θάνατοι που σχετίζονται με τον HIV μειώθηκαν κατά 38%, λόγω της θεραπείας με αντιρετροϊκά φάρμακα. Σημειωτέον ότι το 2005 λάμβαναν θεραπεία 2 εκατ. ασθενείς, 8 εκατ. το 2010, 21,7 εκατ. το 2017, ενώ ο στόχος για το 2020 είναι 30 εκατ. και για το 2030, 33 εκατ. άτομα. Η UNAIDS, η υπηρεσία του ΟΗΕ για την καταπολέμηση του AIDS, εκπέμπει αισιόδοξα μηνύματα για την τιθάσευση του ιού και τονίζει ότι «το τέλος της επιδημίας του AIDS δεν είναι πλέον απλώς ένα όραμα, μπορεί να γίνει πραγματικότητα έως το 2030».

Η κατάσταση στην Ελλάδα το 2021

Σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ, η φετινή χρονιά σηματοδοτείται από τη μείωση που παρατηρείται στις νέες διαγνώσεις του HIV κατά τους πρώτους δέκα μήνες του 2021, η οποία θα πρέπει να ερμηνευτεί με προσοχή, καθώς η εξαγωγή ασφαλέστερων συμπερασμάτων θα είναι εφικτή, αφού ολοκληρωθεί η αποστολή των δηλώσεων από τους υγειονομικούς φορείς της χώρας μέχρι το τέλος του έτους. Την ίδια στιγμή, παρατηρείται μια σταδιακή μείωση των νέων διαγνώσεων στους χρήστες ενέσιμων εξαρτησιογόνων ουσιών, καθώς και στους άνδρες με σεξουαλικές επαφές με άνδρες (ΑΣΑ). Ωστόσο, αναφορικά με την πρώτη ομάδα (χρήστες ενέσιμων εξαρτησιογόνων ουσιών) ο αριθμός των νεοδιαγνωσθέντων λοιμώξεων παραμένει σε υψηλότερα επίπεδα σε σχέση με πριν το 2011 που συνέβη η επιδημική έκρηξη στη συγκεκριμένη ομάδα.

Σύμφωνα με τον καταρράκτη των σταδίων φροντίδας των ατόμων που ζουν με τον HIV στην Ελλάδα, ο οποίος δημοσιεύθηκε βάσει των τελευταίων δεδομένων του ΕΟΔΥ, τo 81% των ατόμων που έχουν διαγνωσθεί και ζουν με HIV στη χώρα μας έχει λάβει αντιρετροϊκή αγωγή. Ειδικά για την ομάδα των ανδρών με σεξουαλικές επαφές με άνδρες, το αντίστοιχο ποσοστό εκτιμάται σε 91%. Για τα περιστατικά που διαγνώστηκαν το 2020, ο μέσος χρόνος έναρξης αγωγής από τη διάγνωση έχει μειωθεί σε, περίπου, 54 ημέρες. Η έγκαιρη έναρξη θεραπείας αποτελεί εκτός από θεραπευτική στρατηγική, και στρατηγική πρόληψης, καθώς η αποτελεσματική αντιρετροϊκή αγωγή μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο μετάδοσης του HIV.

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα κατά του AIDS, ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας πραγματοποιεί εκδηλώσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης στο κέντρο της Αθήνας. Συγκεκριμένα την Τετάρτη 1η Δεκεμβρίου (15:00-21:00), στην κινητή μονάδα του ΕΟΔΥ, που θα βρίσκεται στο Γκάζι – Σταθμός Μετρό Κεραμεικός, εξειδικευμένο προσωπικό θα παρέχει υπηρεσίες ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για τον HIV, με στόχο την προαγωγή της ασφαλέστερης σεξουαλικής επαφής, τη βελτίωση των συνθηκών ζωής των ατόμων που ζουν με τον HIV καθώς και την αντιμετώπιση του κοινωνικού στίγματος.

Οι 10 ημερομηνίες- σταθμοί στην ιστορία του AIDS

Τον Ιούνιο του 1981, πριν 40 χρόνια, εντοπίστηκαν στις ΗΠΑ τα πρώτα κρούσματα του AIDS, μιας άγνωστης μέχρι τότε ασθένειας. Ακολουθούν οι βασικές ημερομηνίες της επιδημίας του AIDS, από την εμφάνισή του ως τις ελπίδες για την εξάλειψή του.

1981: πρώτος συναγερμός

Στις 5 Ιουνίου 1981 τα αμερικανικά Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών (CDC) ανακοίνωσαν τον εντοπισμό μιας σπάνιας πνευμονίας σε ομοφυλόφιλους στην Καλιφόρνια. Αυτά ήταν τα πρώτα κρούσματα του AIDS.Τότε οι επιστήμονες αγνοούσαν εντελώς την ασθένεια αυτή, η οποία δεν είχε ακόμη όνομα. Οι υγειονομικές αρχές ανέφεραν την εμφάνιση «σπάνιων μολύνσεων» σε χρήστες ενδοφλέβιων ναρκωτικών (στα τέλη του 1981), σε αιμοφιλικούς που έκαναν μεταγγίσεις αίματος (στα μέσα του 1982) και σε Αϊτινούς που ζούσαν στις ΗΠΑ (στα μέσα του 1982). Ο όρος AIDS (σύνδρομο επίκτητης ανοσολογικής ανεπάρκειας) εμφανίστηκε το 1982.

1983: ανακάλυψη του ιού

Τον Ιανουάριο του 1983 οι ερευνητές Φρανσουάζ Μπαρέ- Σινουσί και Ζαν- Κλοντ Σερμάν, μέλη της ομάδας του Λικ Μοντανιέ στο ινστιτούτο Παστέρ στο Παρίσι, ανακάλυψαν έναν νέο ιό τον οποίο ονόμασαν LAV, ο όποιος «ενδέχεται να συνδέεται με το AIDS». Στις 23 Απριλίου 1984 ο Αμερικανός ειδικός στους ρετροϊούς Ρόμπερτ Γκάλο ανακοίνωσε ότι βρήκε «την πιθανή» αιτία του AIDS, έναν ρετροϊό που ονόμασε HTLV-III.Οι δύο ιοί αποδείχθηκε ότι ήταν οι ίδιοι και το 1986 ονομάστηκαν HIV (ιός ανοσοεπάρκειας του ανθρώπου).

1987: πρώτη θεραπεία

Τον Μάρτιο του 1987 η πρώτη αντιρετροϊκή θεραπεία AZT εγκρίθηκε στις ΗΠΑ. Ήταν πολύ ακριβή και με σοβαρές παρενέργειες. Στις 31 Μαρτίου υπεγράφη συμφωνία μεταξύ της Γαλλίας και των ΗΠΑ για να τερματιστεί η διαμάχη για την πατέντα της ανακάλυψης του HIV. Το 2008 η Μπαρέ- Σινουσί και ο Μοντανιέ τιμήθηκαν με το Νόμπελ Ιατρικής για την ανακάλυψή τους.

Αρχές της δεκαετίας του 1990: πέφτουν αστέρια

Ο Αμερικανός ηθοποιός Ροκ Χάντσον είναι το πρώτο διάσημο θύμα του AIDS τον Οκτώβριο του 1985. Στις αρχές της δεκαετίας του 1990 πολλά αστέρια πεθαίνουν λόγω της ασθένειας: ο Φρέντι Μέρκιουρι τον Νοέμβριο του 1991 και ο Ρούντολφ Νουρέγιεφ τον Ιανουάριο του 1993. Το 1994 το AIDS ήταν η πρώτη αιτία θανάτου για τους Αμερικανούς ηλικίας 25 με 44 ετών.

1995-1996: συνδυασμένες θεραπείες

Τα χρόνια αυτά άρχισαν να χρησιμοποιούνται δύο νέου τύπου φάρμακα, αλλάζοντας την πορεία της νόσου: οι αναστολείς πρωτεάσης και οι μη νουκλεοσιδικοί αναστολείς της ανάστροφης μεταγραφάσης. Αυτή ήταν η αρχή της χρήσης διάφορων αντιρετροϊκών φαρμάκων τα οποία αποδείχθηκαν πολύ αποτελεσματικά στην καταπολέμηση του ιού. Το 1996 στις ΗΠΑ για πρώτη φορά μειώνεται ο αριθμός των νεκρών από AIDS.

1999: 50 εκατομμύρια

Έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) UNAIDS (η υπηρεσία του ΟΗΕ για το AIDS) που δημοσιεύθηκε τον Νοέμβριο του 1999 εκτίμησε σε 50 εκατομμύρια τους ανθρώπους που είχαν προσβληθεί από τον ιό HIV από την αρχή της πανδημίας, από τους οποίους 16 εκατομμύρια πέθαναν. Η Αφρική ήταν η ήπειρος που είχε πληγεί περισσότερο, με 12,2 εκατομμύρια οροθετικούς.

2001: γενόσημα

Μετά τη συμφωνία που υπέγραψε το 2000 η UNAIDS με πέντε μεγάλες φαρμακευτικές εταιρείες για τη διανομή φθηνών φαρμάκων στις φτωχές χώρες, στις 13 Νοεμβρίου 2001 ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου (ΠΟΕ) υπέγραψε συμφωνία με την οποία επετράπη στις αναπτυσσόμενες χώρες να παράγουν γενόσημα.

2012: πρώτη προληπτική θεραπεία

Στις 16 Ιουλίου 2012 εγκρίθηκε στις ΗΠΑ η πρώτη προληπτική θεραπεία με το αντιρετροϊκό κοκτέιλ Truvada. Έκτοτε, αυτού του είδους η θεραπεία αποδεικνύεται αποτελεσματική και έχει επιτρέψει σε άτομα υψηλού κινδύνου να προστατευθούν λαμβάνοντάς το προληπτικά.

2017: το 50% των ασθενών λαμβάνουν θεραπεία

Το 2017 για πρώτη φορά περισσότεροι από τους μισούς φορείς του HIV λαμβάνουν αντιρετροϊκή θεραπεία. Σήμερα το ποσοστό αυτό πλησιάζει τα τρία τέταρτα: 27,5 εκατομμύρια άνθρωποι λαμβάνουν θεραπεία σε σύνολο 37,7 εκατομμυρίων φορέων, σύμφωνα με τη UNAIDS.

2020-2021: οι επιπτώσεις της covid-19

Η πανδημία της covid-19 έθεσε σε κίνδυνο τον στόχο της UNAIDS: «να τερματιστεί το AIDS ως απειλή για τη δημόσια υγεία ως το 2030». Η επιδημία εγείρει εξάλλου εμπόδια στην πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας, στα διαγνωστικά τεστ και τη θεραπεία, γεγονός που καθυστερεί την εξάλειψη του AIDS, από το οποίο τα τελευταία 40 χρόνια έχουν πεθάνει 36,3 εκατομμύρια άνθρωποι.

Πηγή: https://www.sansimera.gr/worldays/76

Πρόληψη και Θεραπεία των Επιπλοκών της νόσου

Επειδή ο ΣΔΤ 2 είναι μια πολύπλοκη νόσος, πέρα από τον έλεγχο της αποτελεσματικότητας των αλλαγών στον τρόπο ζωής και της αντιδιαβητικής θεραπείας, είναι κρίσιμο να γίνεται έλεγχος για πιθανές επιπλοκές της νόσου. Χαρακτηριστικά:

• Οφθαλμολογική εξέταση: έλεγχος για συμπτώματα όπως θολή όραση, τυφλά σημεία και έλεγχος της πίεσης στα μάτια με στόχο να αποφευχθεί η εμφάνιση ή η επιδείνωση της αμφιβληστροειδοπάθειας.
• Έλεγχος της λειτουργίας των νεφρών (ουρολογικές και αιματολογικές εξετάσεις)
• Κλινική εξέταση για διακρίβωση της ύπαρξης διαβητικής νευροπάθειας. Ο γιατρός μπορεί να αναζητήσει και συμπληρωματικούς επιβαρυντικούς παράγοντες. Σκοπός είναι να περιοριστεί η εξέλιξη της νόσου με τον έλεγχο του πόνου και τη φροντίδα των άκρων.
• Το διαβητικό πόδι είναι μια κατάσταση που μπορεί να αποφευχθεί και να ελεγχθεί με τακτική φροντίδα των ποδιών. Η εξέταση των ποδιών θα πρέπει να είναι μέρος της ρουτίνας της επίσκεψης στο γιατρό. Αναφέρεται στο γιατρό αν τα πόδια είναι ερυθρά, ζεστά ή πρησμένα ή αν υπάρχει κάποιος τραυματισμός στο πόδι ή αν γενικά δεν αισθάνεστε καλά. Ο γιατρός θα σας καθοδηγήσει στην κατάλληλη αγωγή ώστε να αποφευχθεί περαιτέρω επιδείνωση.
• Έλεγχος και ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης και των επιπέδων των λιπιδίων (χοληστερίνη, τριγλυερίδια). Καθώς ο διαβήτης αυξάνει των κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών παθήσεων, είναι καίρια η φαρμακευτική αντιμετώπιση αυτών των παραγόντων κινδύνου αν χρειαστεί.
• Διακοπή του καπνίσματος. Το κάπνισμα είναι αδιαμφησβήτητος παράγοντας κινδύνου για την εμφάνιση καρδιαγγειακής νόσου. Στην περίπτωση ενός διαβητικού ατόμου, οι πιθανότητες πολλαπλασιάζονται τόσο για μακροαγγειακές όσο και για μικροαγγειακές επιπλοκές (ακόμη και αν πρόκειται για παθητικούς καπνιστές). Υπάρχουν διάφορες μέθοδοι διακοπής του καπνίσματος ενώ η προσέγγιση θα πρέπει να είναι και σε αυτή την περίπτωση εξατομικευμένη.
• Άμεση αντιμετώπιση πιθανών λοιμώξεων! Μια λοίμωξη μπορεί να απορρυθμιστεί τα επίπεδα σακχάρου και τα επίπεδα και να προκαλέσει επιπλέον επιπλοκές.

Σημαντικό! Η επίτευξη των γλυκαιμικών στόχων, η συμμόρφωση στις θεραπευτικές οδηγίες και η σχετική εκπαίδευση του ασθενούς, όπως επίσης και η τακτική παρακολούθηση των υπολοίπων παραγόντων κινδύνου είναι σημαντικές παράμετροι, ώστε να αποφευχθούν οι επιπλοκές του διαβήτη.

Πρόληψη Εμφάνισης του Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2

Σύμφωνα με τις μεγαλύτερες και εγκυρότερες μελέτες που έχουν γίνει στο θέμα της πρόληψης του ΣΔΤ 2 (Finish Diabetes Prevention Study & Diabetes Prevention Programme) οι οδηγίες πρόληψης εμφάνισης της νόσου ορίζονται ως εξής:

• Επιτυγχάνουμε και διατηρούμε ένα φυσιολογικό σωματικό βάρος. Μπορούμε να αποτρέψουμε ή να καθυστερήσουμε την εμφάνιση ΣΔΤ 2 χάνοντας το 5-7% του περιττού σωματικού βάρους.
• Προσπαθούμε να κάνουμε κάποιας μορφής σωματική άσκηση π.χ. περπάτημα, αεροβική , κολύμπι. Ιδανικά η άσκηση πρέπει να είναι ήπιας/μέτριας έντασης, να διαρκεί τουλάχιστον 30-45 λεπτά και να επαναλαμβάνεται για τουλάχιστον 5 ημέρες την εβδομάδα.
• Επιλέγουμε νερό, τσάι, καφέ και περιορίζουμε τις μεγάλες ποσότητες χυμών, αναψυκτικών, αλκοολούχων ποτών και άλλων ροφημάτων που περιέχουν μεγάλες ποσότητες ζάχαρης.
• Προσπαθούμε να εντάξουμε στην καθημερινή μας διατροφή τουλάχιστον 3-5 μερίδες φρούτων και λαχανικών.
• Προτιμούμε τις φυσικές τροφές ως ενδιάμεσα γεύματα όπως φρούτο, γιαούρτι, ξηρούς καρπούς.
• Αποφεύγουμε τις επεξεργασμένες τροφές κυρίως, ό,τι πρέπει λευκή ζάχαρη και λευκό αλεύρι.

Πρόληψη εμφάνισης του Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2

• Επιλέγουμε άπαχο κόκκινο κρέας, πουλερικά και ψάρια.
• Φροντίζουμε να εντάξουμε στη διατροφή μας πηγές φυτικών ινών π.χ. προϊόντα ολικής άλεσης, φρούτα και λαχανικά. Συστήνεται η ημερήσια κατανάλωση 15γρ. φυτικών ινών για κάθε 1000 θερμίδες που καταναλώνονται.
• Αποφεύγουμε τα κορεσμένα λιπαρά (π.χ. βούτυρο) και προτιμούμε τα πολυακόρεστα λιπαρά (π.χ. ελαιόλαδο, ηλιέλαιο) για κατανάλωση και μαγείρεμα.
• Το ποσοστό λίπους στη διατροφή μας πρέπει να είναι μικρότερο του 30% των προσλαμβανομένων θερμίδων ενώ το κορεσμένο λίπος δεν θα πρέπει να ξεπερνά το 10%.
• Ελαττώνουμε ή / και διακόπτουμε το κάπνισμα.

Πότε θεωρείται ένα τρόφιμο υψηλό σε ζάχαρη:

Η Διεθνής Ομοσπονδία Διαβήτη ορίζει υψηλό σε ζάχαρη ένα τρόφιμο το οποίο περιέχει παραπάνω από 22,5γρ ζάχαρης ανά 100γρ. προϊόντος. Αυτό αφορά το σύνολο των σακχάρων του προϊόντος συμπεριλαμβανομένων και των σακχάρων φυσικής προέλευσης.

Πηγή: Greenpharmacy

Ως «υπογλυκαιμία» θεωρούνται τα χαμηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα. Όταν είναι πολύ χαμηλά , το σώμα δυσκολεύεται να προσλάβει την ενέργεια που είναι απαραίτητη για να λειτουργήσει.

Η υπογλυκαιμία αποτελεί οξεία επιπλοκή του διαβήτη. Μπορεί να εμφανιστεί ξαφνικά και τείνει να έχει διαφορετικά συμπτώματα στο κάθε άτομο.

Τα κοινά συμπτώματα της υπογλυκαιμίας είναι:

-Εφίδρωση, ρίγος, τρέμουλο, ταχυπαλμία

-Νευρικότητα, ευερεθιστότητα

-Σύγχυση και παραλήρημα

-Ζάλη

-Αδυναμία / κόπωση

-Πείνα ή ναυτία

-Θολή όραση

-Πονοκέφαλος

Η υπογλυκαιμία μπορεί να είναι αποτέλεσμα διάφορων αιτιών π.χ. παράλειψη γευμάτων, έντονη σωματική άσκηση, κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων αλκοόλ ή ως συνέπεια θεραπείας για το διαβήτη όπως έγχυση μεγαλύτερης από την αναγκαία δόση ινσουλίνης. Αν δεν αντιμετωπιστεί εγκαίρως, μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρότερες καταστάσεις (π.χ. απώλεια συνείδησης, επιληπτική κρίση, σπασμούς) κάτω από τις οποίες το άτομο ίσως χρειαστεί να νοσηλευτεί.

Τι να κάνουμε σε περίπτωση υπογλυκαιμίας;

• Μέτρηση του σακχάρου για να διαβεβαιωθούμε την υπογλυκαιμία.
• Καταναλώνουμε 15-20 γραμμάρια γλυκόζης (ή απλούς υδατάνθρακες). Ένα ρόφημα με ζάχαρη, ένα γλυκό, χυμός ή τζελ δισκία γλυκόζης μπορούν να βοηθήσουν.
• Ελέγχουμε ξανά το σάκχαρο μετά από 15 λεπτά. Αν η υπογλυκαιμία συνεχίζει, επαναλαμβάνουμε τα προηγούμενα βήματα.
• Όταν το σάκχαρο επανέλθει στα φυσιολογικά επίπεδα, τρώμε ένα μικρά σνακ (αν το προγραμματισμένο γεύμα απέχει 1 ή 2 ώρες) και ενημερώνουμε το γιατρό.

Άλλες επιπλοκές

• Άτομα με ΣΔΤ 2 έχουν επίσης σημαντικό κίνδυνο εμφάνισης οστεοπόρωσης και καταγμάτων, δυσλειτουργίας του θυρεοειδούς, προβλημάτων στα ούλα και τα δόντια, ενώ είναι πιο επιρρεπή σε μολύνσεις από μικροοργανισμούς.
• Αρκετά άτομα με ΣΔΤ 2 παρουσιάζουν ηπατικά προβλήματα.
• Ο ΣΔ έχει συσχετιστεί με άλλα προβλήματα υγείας όπως άπνοια κατά τον ύπνο, κατάθλιψη και άνοια, στυτική δυσλειτουργία (η οποία θεωρείται και ως μορφή νευροπάθειας)
• Οι γυναίκες με ΣΔΤ 2 πρέπει να έχουν ρυθμισμένες τιμές σακχάρου πριν την εγκυμοσύνη. Διαφορετικά, η υπεργλυκαιμία μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένο βάρος για το έμβρυο, άρα και σε δύσκολη γέννα και απότομη πτώση της τιμής του σακχάρου για το μωρό αμέσως μετά. Επιπλέον, τα μωρά που γεννιούνται έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες εμφάνισης διαβήτη στο μέλλον.

Στόχοι της Θεραπείας του ΣΔΤ 2

Η θεραπεία αποσκοπεί στο να ανακουφίσει τα συμπτώματα, να αποτρέψει τις επιπτώσεις του διαβήτη και να βελτιώσει την ποιότητα ζωής του ασθενούς. Βασίζεται σε συνδυασμό πολλών παραγόντων ενώ στους στόχους της θεραπείας περιλαμβάνονται:

• Καλός γλυκαιμικός έλεγχος, δηλαδή ρύθμιση των επιπέδων του σακχάρου του αίματος και η διατήρηση των τιμών αυτών κοντά στις φυσιολογικές.
• Περιορισμός των πιθανοτήτων υπογλυκαιμίας.
• Άμεση ρύθμιση παραγόντων κινδύνου όπως υπέρταση και υπερλιπιδαιμία.
• Τακτικός έλεγχος για ανίχνευση πιθανών επιπλοκών και άμεση αντιμετώπιση.

Σημαντικό! Το πλάνο θεραπείας πρέπει να είναι εξατομικευμένο και προσαρμοσμένο στις ανάγκες και τις ικανότητες του κάθε ασθενούς. Βασικό λοιπόν συστατικό στην αντιμετώπιση του ΣΔΤ 2 είναι ότι και ο ίδιος ο ασθενής θα συμμετέχει ενεργά στο πλάνο θεραπείας. Το θεραπευτικό πλάνο θα πρέπει επίσης να αναδιαμορφώνεται ανάλογα με τις αλλαγές που έχουν ήδη πραγματοποιηθεί ή αν προκύψουν  νέα δεδομένα στην πορεία της νόσου.

Πηγή : Greenpharmacy

Φαρμακευτική Αγωγή

Τα άτομα με ΣΔΤ 2 , αν διαγνωστούν σε αρχικό στάδιο, μπορούν να αναστρέψουν τη νόσο με σωστή διατροφή και σωματική άσκηση. Ωστόσο, αν αυτές τις αλλαγές δεν επιτευχθεί ο γλυκαιμικός στόχος, ο γιατρός θα συστήσει αντιδιαβητική θεραπεία με φάρμακα.

Οι ασθενείς με ΣΔΤ 2 συνήθως ξεκινούν τη θεραπεία με αντιδιαβητικά δισκία από το στόμα. Ανάλογα την πορεία της νόσου και την αποτελεσματικότητα της αρχικής επιλογής φαρμάκου, μπορεί να χρειαστεί προσαρμογή της μονοθεραπείας (π.χ. αύξηση δόσης ή αλλαγή φαρμάκου λόγω δυσανεξίας) ή συνδυασμός δυο ή και περισσοτέρων φαρμάκων από το στόμα.

• Υπάρχει μεγάλο εύρος αντιδιαβητικών φαρμάκων για χρήση από το στόμα.
• Κάθε κατηγορία αντιδιαβητικού φαρμάκου έχει διαφορετικό μηχανισμό δράσης αλλά σε κάποιες περιπτώσεις είναι συμπληρωματικός.
• Π.χ. ενίσχυση της έκκρισης ινσουλίνης από το πάγκρεας, επιβράδυνση της απορρόφησης των υδατανθράκων από τις τροφές, διευκόλυνση της αποβολής του σακχάρου κλπ.

Φαρμακευτική Αγωγή

• Ορισμένες κατηγορίες έχουν εντυπωσιακά αποτελέσματα όχι μόνο στη ρύθμιση των επιπέδων του σακχάρου, αλλά και στην αποφυγή των επιπλοκών της νόσου.
• Ο γιατρός είναι αυτός που επιλέγει την καταλληλότερη φαρμακευτική θεραπεία και την προσαρμόζει στις ανάγκες του κάθε ασθενούς.
• Η αποτελεσματικότητα της κάθε θεραπείας θα πρέπει να αξιολογείται συχνά (ιδανικά κάθε τρίμηνο) λαμβάνοντας υπόψη τις τιμές των μετρήσεων σακχάρου, γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης και ίσως και άλλων δεικτών που ο γιατρός θα αποφασίζει.

Δεδομένου ότι ο διαβήτης είναι μια εξελισσόμενη νόσος, δεν είναι προκαθορισμένη η αποτελεσματικότητα των αντιδιαβητικών δισκίων από το στόμα. Έτσι, όταν η υπεργλυκαιμία δεν μπορεί πλέον να ελεγχθεί με αγωγή από το στόμα, μπορεί να συστηθεί έναρξη ενέσιμης αγωγής.

• Η ινσουλίνη χορηγείται με υποδόρια έγχυση μέσω μιας ποικιλίας βελονών, πενών ακόμη και αντλιών συνεχούς έγχυσης.
• Ο γιατρός καθορίζει τον τύπο και τη δοσολογία (και τις προσαρμογές της δοσολογίας) της ινσουλίνης ανάλογα με τις διατροφικές συνήθειες, τον τρόπο ζωής αλλά και τους γλυκαιμικούς στόχους που έχουν τεθεί.
• Εκτός από την ινσουλίνη, κυκλοφορούν και άλλα αντιδιαβητικά φάρμακα σε ενέσιμη μορφή.

Τα τελευταία χρόνια, έχουν προστεθεί και νεότερα φαρμακευτικά σκευάσματα που συμμετέχουν τόσο στη ρύθμιση των επιπέδων σακχάρου όσο και σε άλλες πιθανές συνυπάρχουσες καταστάσεις, με χαρακτηριστικότερη όλων τη ρύθμιση του σωματικού βάρους.

Αυτοέλεγχος

Ένας ασθενής με ΣΔΤ 2 δεν είναι απαραίτητο να ελέγχει τα επίπεδα σακχάρου πριν τη λήψη των αντιδιαβητικών δισκίων. Περιπτώσεις ΣΔΤ 2 που ενδέχεται να απαιτείται αυτοέλεγχος (με τη βοήθεια ενός μετρητή σακχάρου ή κάποιου άλλου συστήματος μέτρησης και καταγραφής):

• Αν ο ασθενής ξεκινήσει αγωγή με ινσουλίνη
• Αν υπάρχει υποψία υπογλυκαιμίας
• Αν ο ασθενής παίρνει άλλη φαρμακευτική αγωγή που μπορεί να προκαλέσει υπογλυκαιμία (κυρίως αν ο ασθενής οδηγεί ή χειρίζεται μηχανήματα)
• Αν πρόκειται για έγκυο γυναίκα ή για γυναίκες που προγραμματίσουν μια εγκυμοσύνη.

Σημαντικό είναι ο ασθενής να εκπαιδευτεί στο πώς να χειρίζεται σωστά το μετρητή σακχάρου, πώς να ακολουθεί τη σωστή τεχνική προετοιμασίας της μέτρησης και στο πώς να ερμηνεύει τα αποτελέσματα της μέτρησης.

Πηγή: Greenpharmacy

Αλλαγές στον τρόπο ζωής – Διατροφή

Η αλλαγή των διατροφικών συνηθειών έχει πολύ συμαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση του διαβήτη. Το διατροφικό πλάνο πρέπει να καθορίζεται από το γιατρό μαζί με τον ασθενή, λαμβάνοντας υπόψη την καθημερινότητα του ασθενούς, τον τρόπο ζωής και τις ανάγκες για γλυκαιμική ρύθμιση.

Προϋπόθεση της επιτυχημένης εφαρμογής του διατροφικού πλάνου είναι η εκπαίδευση του ασθενούς τόσο ως προς τη νόσο όσο και ως προς τη σχέση της νόσου με την διατροφή: πως επηρεάζονται τα επίπεδα γλυκόζης ανάλογα με τις διατροφικές τροφές, ποιες τροφές πρέπει να αποφευχθούν/ περιοριστούν και ποιες πρέπει να προτιμώνται, τι ποσότητες από την κάθε ομάδα τροφίμων μπορούν να καταναλώνονται και πόσο συχνά πρέπει να είναι τα γεύματα.

• Για παράδειγμα, τροφές που θα πρέπει να περιοριστούν είναι τρόφιμα υψηλά σε αλάτι, ζάχαρη και κορεσμένα λιπαρά. Θα πρέπει να καταναλώνονται μεγαλύτερες ποσότητες λαχανικών και άπαχων πρωτεϊνών και λιγότεροι υδατάνθρακες κλπ.
• Πέρα από τη διατροφή, καλό θα ήταν να διευκρινιστεί και το θέμα της κατανάλωσης αλκοόλ. Η μεγάλη κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να αυξήσει την πιθανότητα υπογλυκαιμίας, να αυξήσει το βάρος ή ακόμη και να οδηγήσει σε υπεργλυκαιμία. Συνίσταται λοιπόν προσοχή στην κατανάλωση αλκοόλ από του ασθενείς με διαβήτη ενώ θα πρέπει να συμβουλευθούν το γιατρό για τις ποσότητες και τη συχνότητα κατανάλωσης.

Αλλαγές στον τρόπο ζωής – Επίτευξη και διατήρηση Φυσιολογικού Σωματικού Βάρους

Δεδομένου ότι οι περισσότεροι ασθενείς με ΣΔΤ 2 έχουν αυξημένο σωματικό βάρος, πρέπει ο σχεδιασμός του διατροφικού πλάνου να στοχεύει και σε μείωση του βάρους (άρα ρύθμισης της πίεσης και των λιπιδίων).

• Μελέτες έχουν δείξει ότι ακόμη και η ήπια απώλεια σωματικού βάρους μπορεί να καθυστερήσει την εξέλιξη του προδιαβήτη σε ΣΔΤ 2 αλλά και την ίδια την εξέλιξη του διαβήτη.
• Η απώλεια 5% του αρχικού σωματικού βάρους, βελτιώνει το γλυκαιμικό έλεγχο και περιορίζει την ανάγκη για φαρμακευτική αγωγή.
• Ανάλογα την περίπτωση , χειρουργικές επεμβάσεις (βαριατρική χειρουργική) προτείνονται για ασθενείς με μεγάλο βαθμό παχυσαρκίας. Στόχος η μεγάλη απώλεια βάρους και ο άμεσος γλυκαιμικός έλεγχος.

Αλλαγές στον τρόπο ζωής – Σωματική Άσκηση

• Η μέτριας έντασης αλλά συστηματική άσκηση βοηθά σημαντικά στον έλεγχο των επιπέδων σακχάρου του αίματος. Μελέτες έχουν δείξει ότι η άσκηση βελτιώνει την ευαισθησία των ιστών στην ινσουλίνη και μειώνει τα επίπεδα ινσουλίνης σε κατάσταση νηστείας και μετά τα γεύματα.
• Η άσκηση ελαττώνει επίσης τον κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου καθώς βελτιώνει το λιπιδαιμικό προφίλ και τα επίπεδα αρτηριακής πίεσης στα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη. Αν συνδυαστεί με αλλαγές στην διατροφή, βοηθά στην καύση λίπους.
• Συνολικά η άσκηση συμβάλλει σημαντικά στην επίτευξη του γλυκαιμικού στόχου στα άτομα με ΣΔΤ 2.
• Είναι καλό τα άτομα με διαβήτη να συμβουλευτούν το γιατρό τους σχετικά με το είδος, τον τρόπο και την χρονική διάρκεια της άσκηση που πρέπει να ακολουθήσουν. Για παράδειγμα, η ένταση της άσκησης θα πρέπει να προσδιοριστεί ανάλογα τις ανάγκες και τη φυσική κατάσταση του ατόμου.

Πηγή: Greenpharmacy

Τα κριτήρια για την διάγνωση του Διαβήτη τύπου 2 είναι:

Σάκχαρο νηστείας

• Ο ασθενής δεν πρέπει να έχει φάει για τουλάχιστον 8 ώρες πριν την εξέταση αίματος. Για ένα άτομο χωρίς διαβήτη, οι φυσιολογικές τιμές του σακχάρου νηστείας είναι κάτω από 100mg/dL. Όταν ο μεταβολισμός του σακχάρου διαταραχθεί, οι τιμές αυτές αυξάνουν σταδιακά, μέχρι που το σάκχαρο νηστείας ξεπερνά τα 125mg/dL. Τιμές σακχάρου νηστείας από 126mg/dL σημαίνουν πιθανά ύπαρξη διαβήτη.
• Μικρή αύξηση στο σάκχαρο μπορεί να οφείλεται και σε άλλους παράγοντες όπως λοίμωξη, τραύμα και άλλες στρεσογόνες αιτίες. Κατ’ επέκταση μια τιμή σακχάρου νηστείας πάνω από 126mg/dL θα πρέπει να επιβεβαιωθεί με επανάληψη της μέτρησης σε διαφορετική μέρα.

Δοκιμασία ανοχής γλυκόζης από το στόμα («καμπύλη σακχάρου»)

• Αφού ληφθεί μια μέτρηση σακχάρου σε κατάσταση νηστείας, χορηγούνται στον εξεταζόμενο 75 γραμμάρια γλυκόζης σε νερό. Στη συνέχεια μετριέται το σάκχαρο στις επόμενες 2 ώρες.
• Τιμές μεταξύ 140-199 mg/dL θεωρούνται προδιαβητική κατάσταση.
• Αν η τιμή του σακχάρου, 2 ώρες μετά την κατανάλωση γλυκόζης, είναι πάνω από 200 mg/dL, τότε αυτό αποτελεί κριτήριο διάγνωσης διαβήτη.

Τυχαία μέτρηση του σακχάρου

• Ανεξάρτητα από την ώρα της ημέρας ή τη λήψη φαγητού, μια τυχαία τιμή σακχάρου αφορά στιγμιαίους παράγοντες όπως το είδος της τροφής που καταναλώθηκε ή την σωματική άσκηση που μπορεί να προηγήθηκε. Επίσης μπορεί να διαφέρει από μια επόμενη μέτρηση, ακόμη και αν η χρονική απόσταση των δύο μετρήσεων είναι πολύ μικρή. Ωστόσο, έχει σημασία η διερεύνηση μιας τυχαίας μέτρησης πάνω από 200mgldL όταν αναφέρει και συνοδά συμπτώματα διαβήτη.

Σημαντικό!Όταν συνυπάρχουν ταυτόχρονα υψηλές τιμές σακχάρου νηστείας (100-125mh/dL) και διαταραγμένη ανοχή στη γλυκόζη κατά την καμπύλη σακχάρου (140-199mg/dL), ο κίνδυνος εκδήλωσης ΣΔΤ 2 στο άμεσο μέλλον είναι πολύ υψηλός.

Γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη

• Η γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη (HbA1c) είναι μια ειδική εξέταση αίματος και μετρά το ποσοστό της αιμοσφαιρίνης του αίματος στην οποία έχει προσκολληθεί γλυκόζη. Η μέτρηση αυτή δείχνει τις διακυμάνσεις των τιμών του σακχάρου τους τελευταίους 3 μήνες πριν την εξέταση.
• Φυσιολογικά, ένα υγιές άτομο εμφανίζει τιμή μικρότερη του 5,6% . Όταν υπάρχει προδιάθεση για σάκχαρο (προδιαβήτης), η τιμή αυξάνεται μεταξύ του 5,7%- 6,4%. Όταν ένας ασθενής εμφανίζει ΣΔΤ 2 , η γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη συνήθως ξεπερνά το 6,5%.
• Σύμφωνα με την Ελληνική Διαβητολογική Εταιρείας δεν θα πρέπει να υπάρχουν καταστάσεις που καθιστούν τη μέτρηση της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης αναξιόπιστη (π.χ. μεσογειακή δρεπανοκυτταρική αναιμία, ανεπάρκεια βιταμίνης Β12, ανεπάρκεια σιδήρου, νεφρική δυσλειτουργία κ.α.)
• Επιπλέον, φαίνεται ότι τιμές <6,5% δεν αποκλείουν την ύπαρξη ΣΔ. Γι’ αυτό και για τη διάγνωση ενός ατόμου, η μέτρηση της αξιολογείται συνδυαστικά με τις μετρήσεις σακχάρου του αίματος.

Συμπληρωματικές εξετάσεις

Λειτουργούν συμπληρωματικά στους παραπάνω ελέγχους και αφορούν ανάλυση ούρων (παρουσία γλυκόζης), μέτρηση κετόνων και έλεγχο των τιμών των λιπιδίων του αίματος π.χ. χοληστερίνη. Πέραν των μετρήσεων – ελέγχων και της επανάληψης αυτών αν χρειαστεί, ο ασθενής θα πρέπει να ερωτηθεί και για το αν παρουσιάζει συμπτώματα διαβήτη. Επίσης, σημαντική είναι και η αναλυτική εκτίμηση του ιστορικού και της καθημερινότητας του ασθενούς.

Πηγή: Greenpharmacy

Επιπλοκές του Σακχαρώδη Διαβήτη

Ο διαβήτης είναι μια χρόνια ασθένεια η οποία, αν μένει αρρύθμιστη, οδηγεί σε σημαντικές επιπτώσεις στη λειτουργία πολλών οργάνων. Οι επιπτώσεις του διαβήτη μπορούν να χωριστούν σε μικροαγγειακές και μακροαγγειακές, δηλαδή σε επιπτώσεις που οφείλονται σε βλάβη μικρών και μεγάλων αγγείων αντίστοιχα. Οι μικροαγγειακές επιπλοκές συνήθως προηγούνται των μακροαγγειακών.

Μικροαγγειακές Επιπλοκές

Τυπικές μικροαγγειακές επιπλοκές θεωρούνται:

Διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια

• Πρόκειται για θρομβώσεις και αιμορραγίες στα μικρά αγγεία που βρίσκονται στο βυθό του ματιού.
• Η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια μπορεί να επηρεάσει 1 στους 3 ασθενείς με ΣΔΤ 2.
• Οι βλάβες των αγγείων αυτών μπορούν να προκαλέσουν δυσλειτουργία του αμφιβληστροειδούς με μείωση της όρασης και σε ακραίες περιπτώσεις μπορεί να οδηγήσουν σε τύφλωση (αναστρέψιμη). Πρόκειται λοιπόν για μια προοδευτική νόσο, η οποία, αν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα, μπορεί να έχει καταστροφικές συνέπειες για την όραση.
• Ο σακχαρώδης διαβήτης πιθανόν να εμπλέκεται και σε άλλες παθήσεις των ματιών, όπως το γλαύκωμα και ο καταρράκτης.

Διαβητική νεφροπάθεια

• Η υπεργλυκαιμία έχει επίπτωση στα μικρά αιμοφόρα αγγεία των νεφρών μειώνοντας τη λειτουργικότητα τους. Κατ’ επέκταση, τα νεφρά δυσκολεύονται να φιλτράρουν ουσίες που δεν χρησιμεύουν στον οργανισμό π.χ. πλεόνασμα νερού, χημικές ουσίες.
• Αν τα επίπεδα γλυκόζης παραμένουν υψηλά για μεγάλο χρονικό διάστημα, η νεφρική λειτουργία χειροτερεύει και μπορεί να εμφανίζονται συμπτώματα, όπως το οίδημα στα πόδια.
• Η νόσος αυτή των νεφρών εξελισσόμενη μπορεί να οδηγήσει σε νεφρική ανεπάρεια. Αυτό σημαίνει ότι τα άτομα με διαβήτη έχουν 10 φορές περισσότερες πιθανότητες για την εμφάνιση νεφρικής νόσου τελικού σταδίου και αιμοκάθαρση.

Διαβητική νευροπάθεια

• Ο διαβήτης μπορεί να προκαλέσει βλάβες στα νεύρα σε όλο το σώμα επηρεάζοντας πολλές λειτουργίες του σώματος π.χ. προβλήματα στην πέψη, στυτική δυσλειτουργία , προβλήματα στην κύστη κλπ.
• 1 στους 4 ασθενείς με ΣΔΤ 2 παρουσιάζει συμπτώματα που παραπέμπουν σε νευροπάθεια κατά της διάγνωσης.
• Περιφερική νευροπάθεια: Αποτελεί τη συνηθέστερη μορφή διαβητικής νευροπάθειας (75% των περιπτώσεων) και εμφανίζεται συνήθως στα άκρα και κυρίως στα δάχτυλα των ποδιών.
• Τα συνήθη συμπτώματα είναι κάψιμο, μυρμήγκιασμα/ μούδιασμα στα δάχτυλα, ευαισθησία στην αφή (στις άκρες των δαχτύλων) και απώλεια πλευρές του σώματος.
• Η διαβητική νευροπάθεια συνοδεύεται και από (νευροπαθητικός πόνος)

Διαβητικό Πόδι

• Η επιπλοκή αυτή ξεκινά συνήθως με μια εκδορά, που μπορεί να μην γίνει αντιληπτή λόγω απουσίας αίσθησης. Αν δεν αντιμετωπιστεί άμεσα, και σε συνάρτηση με την αργή επούλωση εξαιτίας της υπεργλυκαιμίας, μπορεί να εμφανιστούν επιπλοκές, όπως έλκη και σοβαρές μολύνσεις.
• Σε ορισμένες περιπτώσεις, μια μόλυνση που έχει προχωρήσει σε μη διαχωρίσιμο σημείο μπορεί να καταλήξει σε ακρωτηριασμό.
• Τα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη έχουν 25 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο για ακρωτηριασμό από τα άτομα χωρίς διαβήτη.

Μακροαγγειακές Επιπλοκές

Οι μακροαγγειακές επιπλοκές συχνά οφείλονται, εκτός του διαβήτη, και σε άλλους παράγοντες κινδύνου που συνυπάρχουν , όπως αυξημένη αρτηριακή πίεση, υπερλιπιδαιμία, κάπνισμα αλλά και κληρονομικότητα.

Καρδιαγγειακή Νόσος

• Τα άτομα με ΣΔΤ 2 έχουν 2-3 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών επεισοδίων (έμφραγμα ή εγκεφαλικό)
• Η συχνότητα είναι παρόμοια με αυτή που εμφανίζουν ασθενείς με ιστορικό προηγούμενου εμφράγματος ή εγκεφαλικού.

Αυτό συμβαίνει γιατί όταν τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα παραμένουν υψηλά για μεγάλο χρονικό διάστημα, αυξάνονται οι πιθανότητες εμφάνισης αθηρωματικής πλάκας και απώλειας της ελαστικότητας των αιμοφόρων αγγείων. Όταν συνυπάρχουν και άλλου παράγοντες κινδύνου όπως παχυσαρκία, υψηλή πίεση, υψηλή χοληστερίνη και κάπνισμα, τότε οι πιθανότητες εμφάνισης καρδιαγγειακής νόσου πολλαπλασιάζονται.

Πηγή : Greenpharmacy